Pręgierz
Z Wikipedii
Pręgierz – słup stojący przeważnie przed ratuszem dawnych miast,służący do wymierzania kar.
Do pręgierza wiązano oszustów dla pokazania ich ludowi, i winowajców, skazanych na hańbę publiczną, chłostę lub wyświecenie, czyli wygnanie z miasta (nazwa wzięła się stąd, że pachołkowie miejscy wyprowadzali skazanego za bramy ze światłem). W mniejszych miastach były pręgierze drewniane, w większych kamienne; czasem na szczycie zdobione postacią rycerza z podniesionym mieczem, np. pręgierz w Poznaniu.
Jednak wielkość miast nie zawsze miała większe znaczenia dla materiału użytego do wykonania pręgierza. Za przykład mogą posłużyć dwa miasta: Lwówek Śląski i jeszcze mniejszy Lubomierz na Dolnym Śląsku (do dziś zachował się kamienny pręgierz z pierwszej połowy XVI wieku, znajdujący się obok ratusza miejskiego), a nawet niewielki zamek na górze Chojnik koło Jeleniej Góry (kamienny pręgierz z 1410 roku stoi tam do dziś na dziedzińcu obok sali sądowej). Drewniane pręgierze często dominowały w okresie średniowiecza, natomiast od czasów nowożytnych wiele z nich zamieniano na kamienne. Drewniane popularne były długo na wsiach, w niektórych majątkach szlacheckich.
Przy każdym pręgierzu znajdowała się żelazna kuna, do przymykania przestępcy na czas kary.
[edytuj] Opisane pręgierze
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Bibliografia
- Aleksander Brückner, Encyklopedia staropolska, PWN, Warszawa 1990, wyd. pierwsze fotooffsetowe.
- Zygmunt Gloger, Encyklopedia staropolska, Wiedza Powszechna, Warszawa 1972, wyd. II.
Bocian • Chińska tortura wodna • Gruszka • Hiszpańskie buty • Kołyska Judasza • Kozi język • Kozioł czarownic (hiszpański osioł) • Krzesło inkwizytorskie • Krzyż modlitewny • Łamanie kołem • Ława tortur • Madejowe łoże • Maski wstydu • Zmiażdżenie • Toca (tortura wodna) • Wahadło (strappado, pendulum) • Widełki heretyków • Zgniatacz głowy • Zgniatacz kciuków • Żelazna dziewica
Beczka • Chłosta • Dyby • Falaka • Flet hańby • Gąsior • Kamienie hańbiące • Klatka błaznów • Kłoda • Kuna • Nabicie na pal • Piętnowanie • Praszczęta • Pręgierz • Spalenie na stosie • Sambenito