Kazimiera Alberti
Z Wikipedii
Kazimiera Alberti (ur. w 1898 r. w Bolechowie w woj. stanisławowskim, zm. 28 maja 1962 r. w Bari we Włoszech) – poetka, powieściopisarka, tłumaczka, działaczka kulturalna. Córka Antoniego Szymańskiego i Marii z Filipowskich.
Spis treści |
[edytuj] Biografia
Gimnazjum ukończyła we Lwowie w 1917 r. Tam też odbyła studia polonistyczne na Uniwersytecie Jana Kazimierza, jednocześnie uczęszczając do konserwatorium muzycznego. Po rozpoczęciu działalności literackiej została członkiem Związku Literatów Polskich. Od 1930 r. mieszkała w Białej Krakowskiej – jej mąż, Stanisław Alberti, był starostą w sąsiednim Bielsku. W tym czasie walnie przyczyniła się do ożywienia życia literackiego w obu tych miastach. W dalszym ciągu zajmowała się twórczością literacką oraz szeroko rozumianą działalnością kulturalną. Była również tłumaczką: tłumaczyła z języków czeskiego i bułgarskiego.
Po wybuchu II wojny światowej i śmierci męża, rozstrzelanego ok. 1940 r., przeniosła się do Krakowa, gdzie działała w konspiracji. W 1945 r. wyjechała do Włoch i osiedliła się w Bari, gdzie kontynuowała działalność pisarską. Jej drugim mężem był włoski literat Alfo Cocola.
[edytuj] Działalność literacka i kulturalna
Od 1925 r. związana była ze środowiskiem literackim skupionym wokół Jana Kasprowicza. Jako poetka zadebiutowała w 1927 r. zbiorem wierszy „Bunt lawin”: delikatnych i zmysłowych zarazem, lirycznych, nacechowanych atmosferą subtelnego erotyzmu. Pomimo „górskiej” tematyki i nazwy tomiku jego bohaterem nie są góry, lecz kobieta. W tym samym roku wydała tomik „Mój film”. Na jej dorobek poetycki składają się ponadto: „Pochwała życia i śmierci” (1930), „Godzina kalinowa” (1935), „Więcierz w głębinie” (1937), porównywane przez krytyków z poezją Iłłakowiczówny i Staffa. W wierszach zamieszczonych w tych tomach i licznych artykułach podejmowała tematykę społeczną, kobiecą i słowiańską. Wydana w 1928 r. jej powieść, zatytułowana wymownie „Tatry, narty, miłość”, wpisywała się w modny wówczas nurt literatury zakopiańsko-narciarskiej.
Podczas pobytu w Białej utrzymywała kontakty ze środowiskami literackimi w całym kraju.W swoim mieszkaniu prowadziła coś w rodzaju salonu literackiego, w którym na otwartych spotkaniach gościła przedstawicieli sztuki i literatury. Zajmowała się upowszechnianiem literatury przez organizowanie spotkań autorskich i odczytów w szkołach i różnych stowarzyszeniach społecznych. Przez pewien czas prowadziła oryginalny kabaret artystyczny, do którego sama pisała teksty skeczów i piosenek, sama też reżyserowała przedstawienia. Współpracowała z wieloma pismami literackimi, regionalnymi („Zjednoczenie”, „Echo Beskidzkie”) i ogólnopolskimi. Organizowała liczne wystawy plastyczne (m. in. Adamowi Bunschowi), z którymi trafiała nawet do bielskich fabryk.
Na emigracji we Włoszech zajmowała się eseistyką i reportażem poświęconym Italii. Wydała w tym czasie jeszcze jeden tomik wierszy oraz cztery tomy reportaży. W cyklu „Kantyczka polskiego emigranta” dostrzegalne są jednak sentymenty jej pokolenia, wychowanego jeszcze w polskiej tradycji romantycznej, przeciwstawiane odchodzeniu dzieci emigrantów od polskości.
[edytuj] Dzieła książkowe:
- Bunt lawin (wiersze, 1927);
- Mój film (wiersze, 1927);
- Tatry, narty, miłość (powieść, 1928);
- Pochwała życia i śmierci (1930);
- Ghetto potępione. Powieść o duszy żydowskiej (1931);
- Ci, którzy przyjdą. Powieść mieszczańska (1934);
- Godzina kalinowa (1935);
- Xenia idzie przebojem (1936);
- Usta Italii. Poezje (1936);
- Więcierz w głębinie (1937);
- Wiosna w domu (1937);
- Serce zwierzęce (1937);
- Dusza Kalabrii (1950);
- Sekrety Apulii (1951);
- Magia Liguryjska (1952);
- Kampania, wielki teatr (1953);
- Na sycylijskim wozie (1953).
[edytuj] Bibliografia
- Józef Golec, Stefania Bojda: Alberti Kazimiera, w: „Słownik biograficzny Ziemi Cieszyńskiej” t. 2, Cieszyn 1995;
- Jacek Kolbuszewski: „Tatry w literaturze polskiej” 1805-1939, Kraków 1982;
- Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Alberti Kazimiera, w: „Wielka Encyklopedia tatrzańska”, Poronin 1995;
