Kosmas Indikopleustes

Z Wikipedii

Ten artykuł wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Aby uczynić go weryfikowalnym, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.
Adnotacja: Popularno-naukowa książka wydana przez "Książkę i Wiedzę" w 1959 r., w okresie nasilenia walki z religianctwem, nie może być poważnie traktowana.

Mapa świata według Kosmasa Indikopleustesa, VI wiek

Mapa świata z Topographia Christiana, VI wiek

Kosmas Indikopleustes, Κόσμας Ἰνδικοπλεύστης, co znaczy podróżujący po Indiach (VI w. n.e.) – bizantyński mnich, Ojciec Kościoła, geograf i podróżnik.

Kosmas Indikopleustes spędził młodość w Bizancjum, gdzie często słyszał opowieści o odległych Indiach i Chinach. Postanowił wyruszyć w podróż przez Syrię i Egipt do górzystej Etiopii z karawaną kupiecką i dalej do portów Afryki Wschodniej. Stamtąd na arabskim statku handlowym przeprawił się przez Ocean Indyjski na wyspę Cejlon, a następnie do Indii.

Po powrocie do Bizancjum w 547 r. wydał książkę Chrześcijańska topografia wszechświata (Topographia Christiana), w której dowodzi, że ziemia ma kształt prostokąta, dwa razy dłuższego ze wschodu na zachód niż z północy na południe. Ze wszystkich stron oblewa ją ocean wrzynający się w ląd czterema zatokami; od zachodu jest to Morze Śródziemne, od południa Morze Czerwone i Zatoka Perska, zaś od północy Morze Kaspijskie. Jeszcze do XVI w. na niektórych mapach Morze Kaspijskie było zaznaczone jako zatoka Oceanu Arktycznego. Na północnej krawędzi lądu wznosi się góra, wokół której obracają się Słońce, Księżyc i gwiazdy. Gdy Słońce chowa się za górę, następuje noc, gdy się wyłania - dzień. Latem Słońce krąży wyżej, a zimą niżej, dlatego latem dzień jest dłuższy, a zimą krótszy. Za oceanem znajduje się raj, z którego wypływają cztery główne rzeki: Nil, Eufrat, Tygrys i Oxus (Amu-daria). Przepływają one pod oceanem, a następnie wypływają na ziemię. Tak pojęty świat obudowany jest ścianami z cegieł i pokryty jest beczkowatym sklepieniem ze szkła. Między ziemią a sklepieniem niebios znajduje się jeszcze jedna przegroda ze szkła, tzw. firmament. Nad firmamentem znajduje się woda, a nad nią jest Bóg.

Kosmas Indikopleustes w swoich wywodach zwalczał teorię kulistości, głosząc, iż ludzie na drugiej półkuli musieliby chodzić do góry nogami, deszcz padałby na nich od dołu i że w dzień sądu ostatecznego połowa ludzkości nie ujrzała by Boga zstępującego na ziemię.