Krzywa Wieża w Toruniu
Z Wikipedii
Krzywa Wieża nr rej. A/48/182 z 10 października 1929 roku |
|
 Widok Krzywej Wieży od strony wschodniej |
|
| Miejsce | Toruń Polska |
| Adres | ul. Pod Krzywą Wieżą 1 |
| Typ budynku | baszta |
| Styl architektoniczny | gotyk |
| Liczba kondygnacji | 4 |
| Rozpoczęcie budowy | 2 poł. XIII w. |
| Ważniejsze przebudowy | XVIII w., XIX w. |
Krzywa Wieża w Toruniu - średniowieczna baszta miejska, która swą nazwę zawdzięcza znacznemu odchyleniu od pionu (1,46 m).
Wybudowana została w 2. poł. XIII wieku jako prosta, 15-metrowa baszta obronna wtopiona w system murów obronnych i ustawiona na fundamentach czterościennych, lecz z niedociągniętą do końca ścianą od strony miasta. Przez otwory w jej bocznych ścianach przebiegał ganek strażniczy, łączący ją z murami obronnymi, zaś brak ściany wewnętrznej ułatwiał wciąganie amunicji. Już w średniowieczu z piaszczysto-gliniastego podłoża, na którym baszta została ustawiona, pod wpływem jej ciężaru osunęły się piaski, powodując równocześnie pochylanie się wieży do momentu, aż oparła się ona na gruncie bardziej trwałym.
Odchylenie zmierzone na przełomie 2006 i 2007 roku wynosiło 5°13'15''. Odchylenie szczytu wieży od pionu wyniosło wówczas 146,171 cm.
W XVIII wieku wieża przestała pełnić funkcje obronne. Podciągnięto wówczas do końca czwartą ścianę, wyrównano stropy i przeznaczono ją na karcer dla kobiet. W XIX wieku basztę przebudowano na kuźnię i mieszkanie dla rusznikarza, a w drugiej połowie tego stulecia całkowicie przeznaczono ją na potrzeby mieszkalne. Zastąpiono wówczas gotycki czterospadowy dach nowym – pulpitowym.
W latach 60. XX wieku mieściło się w niej kilka stowarzyszeń kulturalnych, a obecnie służy jako kawiarnia i kiosk z pamiątkami. Wieża stanowi dziś jeden z najbardziej charakterystycznych akcentów Starego Miasta.
[edytuj] Legenda o grzechu Krzyżaka
Z toruńską Krzywą Wieżą związana jest następująca legenda:
W toruńskim zamku mieszkało 12 Krzyżaków. Wśród nich jeden był człowiekiem szczególnie urodziwym. Spacerując po Toruniu spotkał równie urodziwą toruniankę i zakochał się od pierwszego wejrzenia. Zupełnie zapomniał o tym, że był nie tylko rycerzem, ale także zakonnikiem.
Często spotykał się z piękną mieszczką wieczorami w staromiejskich zaułkach. Pewnego razu zostali zauważeni przez mieszkańców miasta i wieść o ich romansie rozniosła się szeroko. Dowiedzieli się o tym zarówno członkowie Rady Miejskiej, jak i krzyżacki komtur. Długo zastanawiano się jaką karę wymierzyć nieszczęsnym kochankom i kto ponosi większą winę za to co się stało. W końcu uznano, że wina jest równorzędna, a ich spotkania niegodne są wzorowej obywatelki miasta, a tym bardziej rycerza - zakonnika.
Sąd toruński skazał więc dziewczynę na 25 batów wymierzonych jej przy Bramie św. Jakuba na Nowym Mieście. Decyzja w sprawie kary dla zakochanego Krzyżaka należała do komtura. Ten zaś nakazał wybudowanie nieszczęśnikowi wieży obronnej, która byłaby odchylona tak od pionu, jak jego życie odchylone było od reguły zakonnej. Rycerz wybudował więc Krzywą Wieżę, odchyloną od pionu o 1,4 m, którą możemy oglądać po dzień dzisiejszy i która przypomina o niegodnym występku rycerza - zakonnika.
Toruńska Krzywa Wieża jest więc symbolem grzechu. Jest jednak także miejscem, gdzie sprawdzić można swoją niewinność. Stojąc pod wieżą z plecami przypartymi do pochyłego muru, dotykając piętami jego cegieł i wyciągając przed siebie obie ręce sprawdzamy swe sumienie. Jeżeli przez dłuższą chwilę uda nam się wytrzymać w tej pozycji, oznacza to, że jesteśmy bez grzechu, jeżeli nie, to znaczy że na naszym sumieniu ciążą przewinienia.
