Kultura zarubiniecka

Z Wikipedii

Kultura zarubiniecka (kolor turkusowy), kultura zachodniobałtyjska (kolor fioletowy), Kultura wschodniobałtyjska strefy leśnej (kolor jasnoczerwony), kultura przeworska (kolor jasnozielony), kultura jastorfska (kolor ciemnoczerwony), plemiona celtyckie (kolor pomarańczowy) - II w. p.n.e - I wieku n.e.

Kultura przeworska (kolor zielony) i kultura zarubiniecka (kolor czerwony) na początku I wieku n.e.

Kultura zarubiniecka - kultura archeologiczna młodszego okresu przedrzymskiego i wczesnego okresu rzymskiego, nazwana od pierwszego badanego w 1899 cmentarzyska we wsi Zarubińce koło Perejasławia Chmielnickiego przez ukraińskiego archeologa, czeskiego pochodzenia V. Chwojke, na południowy wschód od Kijowa, w zachodniej Ukrainie. Zdaniem archeologów kultura ta rozwijała się od schyłku III w. p.n.e. do II w. n.e., zajmując lesistą część Ukrainy i Białorusi, od środkowego Bugu i Prypeci, po ujście Berezyny do Dniepru. W Polsce badania na Lubelszczyźnie prowadził dr. Andrzej Kokowski z UMCS w Lublinie.

Na obszarze jej występowania wyróżniono trzy grupy terytorialne:

• poleską
• środkowodnieprzańską
• górnodnieprzańską

Kultura ta wyrosła na wcześniejszej kulturze miłogradzkiej identyfikowanej ze scytyjskimi Neurami i kulturze pomorskiej, przy znacznym udziale oddziaływań celtyckich. W okresie swego rozwoju pozostawała w silnych związkach z kulturami strefy bałtyjskiej.

Ludność zarubinieckiej kultury zamieszkiwała z reguły osady otwarte (z wyjątkiem części północnej zasięgu, gdzie pojawiły się grodziska), zabudowane prostokątnymi domostwami wznoszonymi techniką słupową.

Zmarłych chowano na cmentarzyskach płaskich, w większości w grobach ciałopalnych jamowych. Występowały również groby popielnicowe i cenotafy oraz nieliczne pochówki szkieletowe. W jamach grobowych bądź w popielnicach składano z reguły przepalone czyste kości, bez resztek stosu. Występował również kult czaszki.

Interpretacja etniczna; migracje plemion germańskich w okresie II w. p.n.e - IV w. n.e.

Znajdowane w grobach wyposażenie nie nosi śladów spalania, co jest praktyką odmienną od szeroko wówczas stosowanej kremacji zmarłego wraz z wyposażeniem. Ceramika wkładana do grobu nie była obrzędowo rozbijana. Zmarłych zaopatrywano również w ozdoby stroju, głównie zapinki, szpile, różnego typu zawieszki i tylko wyjątkowo w broń.

Na terenie postzarubinieckiego horyzontu kulturowego rozwijała się od III wieku kultura czerniachowska oraz Kultura kijowska utożsamiana przez niektórych badaczy z ośrodkiem etnogenezy Słowian.