Lange 21 cm Kanone in Schiessgerüst
Z Wikipedii
Lange 21 cm Kanone in Schiessgerüst - (niem.) długolufowe działo kalibru 210 mm na platformie strzeleckiej, znane jako "Paris-Geschütz" (niem. działo paryskie), z którego Niemcy ostrzeliwali Paryż w czasie I wojny światowej od marca do sierpnia 1918. Jeszcze inna jego nazwa to "Kaiser Wilhelm Geschütz".
Działo to często jest mylone z inną wielką armatą o nazwie Gruba Berta, która była użyta pod Liège w 1914 roku. Także mylnie jest utożsamiane z mniejszym działem "Lange Max" (niem. Długi Maks), od którego zresztą pochodzi. Co więcej, wszystkie one były wyprodukowane w zakładach Kruppa.
Była to największa armata I wojny światowej. W czasie II wojny światowej powstały tylko dwa większe obiekty: Schwerer Gustav i V-3.
Jako broń, działo to nie odniosło wielkich sukcesów. Siła niszcząca pocisków była stosunkowo niska, a jego lufa musiała być często wymieniana. Brak celności pozwalał co najwyżej na ostrzeliwanie obiektów o dużych rozmiarach czy np. miast. Mimo to, broń ta liczyła się przede wszystkim jako czynnik psychologiczny, który obniżał morale mieszkańców Paryża.
[edytuj] Opis
Działo paryskie było konstrukcją unikalną, a jego dokładne możliwości nie są znane. Wszystkie cytowane dane są więc podawane w przybliżeniu. Nie wiadomo nawet ile pocisków zostało z niego wystrzelonych. Niemcy bowiem zniszczyli tę "super broń" nie dopuszczając, aby wpadła w ręce aliantów.
Całe działo ważyło 256 ton i było zamontowane na specjalnie zbudowanym dla niego wagonie kolejowym. Lufa kalibru 210 mm miała 28 m długości oraz dodatkowe sześciometrowe niegwintowane przedłużenie zamontowane na jej końcu.
Pocisk z tej broni o masie 94 kg opuszczał lufę z prędkością 1600 m/s (prawie pięć razy większą od szybkości dźwięku). Szybkość ta była tak duża, że po każdym wystrzale zdzierała się spora część gwintowanej, wewnętrznej części lufy. Dlatego też, kolejne pociski były odpowiednio numerowane i posiadały nieco większy kaliber od poprzedniego. Po 65 takich wystrzałach, lufa musiała być regenerowana oraz na nowo gwintowana.
W najwyższym punkcie trajektorii pocisk osiągał wysokość 40 km i był pierwszym sztucznym obiektem, który dotarł do stratosfery. W tym momencie lotu nie napotykał on praktycznie oporu powietrza, co pozwalało mu na osiąganie prędkości ponaddźwiękowych i niespotykany wtedy zasięg 130 km.
Działo to oryginalnie zaprojektowane było do użycia na okręcie wojennym i dlatego obsługiwało je 80 marynarzy Kriegsmarine pod dowództwem admirała. Otoczone było kilkoma bateriami "normalnych" dział, których zadaniem było stworzenie "zasłony dźwiękowej", uniemożliwiającej namierzenie ‘’działa paryskiego’’ przez Brytyjczyków i Francuzów.
[edytuj] Służba w czasie I wojny światowej
Po raz pierwszy wystrzelono z działa paryskiego 21 marca 1918 z lasów w okolicach Coucy. Pocisk wylądował w Paryżu o godzinie 7.18. Dopiero po znalezieniu wystarczającej ilości odłamków, zorientowano się, że ta tajemnicza z początku eksplozja była efektem jego wybuchu.
Paryż był ostrzeliwany z odległości prawie 130 km. Przy tak dużym dystansie na miejsce lądowania pocisku miał wpływ efekt Coriolisa, wynikający z ruchu obrotowego Ziemi. Wystrzelono pomiędzy 320 a 367 pocisków, zabijając 250 i raniąc 620 osób, a także powodując znaczne straty materialne.
Działo zostało wycofane do Niemiec w 1918 roku i zniszczone pod koniec wojny.
