Len zwyczajny

Z Wikipedii

Len zwyczajny
Systematyka wg Reveala
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Rosopsida
Rząd	lnowce
Rodzina	lnowate
Rodzaj	len
Gatunek	len zwyczajny
Nazwa systematyczna
Linum usitatissimum L.
Galeria zdjęć i grafik

Len zwyczajny (Linum usitatissimum L.) – gatunek rośliny jednorocznej należący do rodziny lnowatych. Pochodzi z Bliskiego Wschodu. W Polsce jest rośliną uprawną, czasami dziczeje. Status gatunku w polskiej florze: ergazjofigofit, efemerofit.

Spis treści 1 Charakterystyka 2 Zmienność 3 Zastosowanie 4 Przypisy 5 Bibliografia 6 Linki zewnętrzne

[edytuj] Charakterystyka

Łodyga

Wzniesiona, prosta, cienka, naga, górą rozgałęziająca się. Ma wysokość 30-90 cm.

Liście

Ulistnienie skrętoległe. Liście lancetowate, zaostrzone, 3-5 nerwowe i bez gruczołów u nasady.

Kwiaty

Działki kielicha 3-5 nerwowe, ich krawędzie zaostrzone i delikatnie ząbkowane. Kielich 2-3 razy krótszy od korony. Niebieskie (czasami białe) płatki korony o długości ok. 2,5 cm. Kwitnie od czerwca do lipca.

Owoce

Torebki nasienne, pięciokomorowe, na szypułkach 2-5 razy dłuższych od owocu. Zawierają od 10 do 12 spłaszczonych oleistych nasion.

Biotop, wymagania

W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Lolio-Linion, Ass. Spergulo-Lolietum^[1].

[edytuj] Zmienność

• Linum usitatissimum L. subsp. usitatissimum var. usitatissimum – odmiana krótkołodygowa z dużymi nasadami. Jej torebka po dojrzeniu nie otwiera się.
• Linum usitatissimum L. subsp. usitatissimum var. elongatum Vavilov et Elladi – odmiana długołodygowa z małymi nasadami. Jej torebka po dojrzeniu nie otwiera się.
• Linum usitatissimum L. subsp. crepitans (Boenn.) Elladi – odmiana o otwierającej się torebce i wysokości 20-60 cm. Była uprawiana dawniej.

[edytuj] Zastosowanie

• Roślina włóknista. Jest starą roślina użytkową uprawianą od kilku tysięcy lat na włókno, które mimo konkurencji tworzyw sztucznych nadal jest bardzo cenione. Z powodu występowania włókien na całej długości, łodygi lnu są wyrywane z korzeniami a nie ścinane w czasie zbiorów. Jest to roślina, której wszystkie części wykorzystuje się w przemyśle a jedynym odpadem są pyły produkcyjne powstające w procesie jej przerobu. Uzyskuje się z niej:
  • z części środkowej łodygi, włókno długie, do produkcji wysokiej jakości przędz czesankowych, osnowowych i dalej tkanin.
  • z części wierzchołkowej i korzeniowej, włókno krótkie, do produkcji przędz zgrzebnych wątkowych.
  • nasiona oleiste, z których wytwarza się olej, pokost itp. Nasiona lnu mają również zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym (używa się ich do sporządzania maceracji) i medycynie ludowej.
  • paździerze - powstałe w procesie pozyskiwania włókna, z połamanej, zdrewniałej części łodyg, są surowcem do produkcji płyt paździerzowych o podobnych właściwościach jak płyty wiórowe
  • odpady roszarnicze - krótkie włókna z przyklejonymi paździerzami, których nie udało się oddzielić przy pozyskiwaniu włókna, są surowcem do produkcji wysokiej jakości papieru. Dawniej stosowane również jako materiał termoizolacyjny.
  • wytłoki powstałe przy produkcji oleju z nasion, podobnie jak torebki nasienne (plewy), przerabiane są na pasze
• Roślina oleista dostarczająca cennego oleju jadalnego i przemysłowego. Nasiona lnu zawierają do 35% oleju, poza tym 20% białka, enzymy i glikozydy kwasów: olejowego, linolowego i stearynowego.^[2]
• Roślina lecznicza. Olej lniany Semen Lini ma ochronne działanie powlekające śluzówki układu pokarmowego. Jest stosowany wewnętrznie przy nieżytach żołądka i jelit, a także przy nieżytach pęcherza moczowego i dróg moczowych. Zewnętrznie używa się go przy stanach zapalnych skóry, owrzodzeniach, wypryskach.^[2]
• Roślina ozdobna: sadzona jest na rabatach, w ogrodach skalnych, w parkach naturalistycznych.

Przypisy

[edytuj] Bibliografia

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Len zwyczajny