Leszek Bolesławowic (zm. 1186)

Z Wikipedii

Leszek Mazowiecki (ur. ok. 1162 lub nieco wcześniej, zm. 1186 roku), książę mazowiecki^[1] w latach 1173 - 1186.

Leszek był drugim pod względem starszeństwa synem Bolesława IV Kędzierzawego i jego pierwszej żony Wierzchosławy Nowogrodzkiej. Niegdyś sądzono, że jego matką była druga żona Maria. Po odkryciu monet Leszka, który nazywa siebie na nich synem Bolesława i Anastazji (drugie imię Wierzchosławy), pogląd ten okazał się nietrafny^[2]. Imię Leszka mogło nawiązywać bądź do tradycji dworskiej utrwalonej w Kronice polskiej Anonima tzw. Galla lub do wcześnie zmarłego stryja, syna Bolesława III Krzywoustego – Leszka Bolesławowica.

Po śmierci w 1172 roku starszego brata Bolesława stał się jedynym dziedzicem ojca. Dzielnicę ojcowską przyszło mu objąć już w wieku około 12 lat, początkowo pod opieką Kazimierza II Sprawiedliwego. Leszek, jak zapisał w swojej kronice Wincenty Kadłubek był niezwykle słabego zdrowia i z tego powodu jeszcze w 1177 rządy sprawował w jego imieniu możnowładca mazowiecki Żyron.

Formalnie samodzielne rządy Leszek objął dopiero po 1177 roku i w swojej polityce oparł się na ścisłej współpracy z Kazimierzem II Sprawiedliwym, którego interesów w księstwie mazowieckim pilnował od momentu objęcia władzy w Krakowie przez tego ostatniego możnowładca mazowiecki Żyron. Przejawem dobrych stosunków było uczestnictwo razem z Kazimierzem w wojnie z księciem mińskim Włodzimierzem, który w 1180 roku zagarnął księstwo brzeskie należące do szwagra Leszka, Wasylka. Po długiej i wyczerpującej wojnie, Brześcia ostatecznie nie udało się odzyskać, zaś Wasylko przekazał wszelkie prawa do swoich włości Leszkowi (Brześć do Polski przyłączył dopiero Kazimierz Sprawiedliwy w 1191 roku).

W 1184 roku Leszek dość niespodziewanie zmienił swą politykę dynastyczną. Z nie znanych powodów zawezwał na dwór do Płocka syna Mieszka III Starego Mieszka Młodszego i powierzył mu rządy namiestnicze. Co więcej Leszek wyznaczył prawdopodobnie Mieszka Młodszego w przypadku swojej bezpotomnej śmierci na następce. Do scedowania Mazowsza i Kujaw na rzecz linii wielkopolskiej Piastów ostatecznie jednak nie doszło, gdyż jak dowiadujemy się z kroniki Wincentego Kadłubka, Mieszko zachowywał się w dzielnicy krewniaka w sposób, jakby to on był udzielnym księciem, co zraziło ostatecznie Leszka do potomstwa Mieszka Starego.

Leszek Mazowiecki zmarł bezpotomnie, zapewne pozostając w stanie bezżennym, w 1186 roku i został najprawdopodobniej pochowany w katedrze płockiej.^[3] W testamencie księstwo mazowieckie i kujawskie pozostawił swojemu stryjowi Kazimierzowi II Sprawiedliwemu.

[edytuj] Bibliografia

• Jasiński K., Rodowód pierwszych Piastów, Poznań 2004.

[edytuj] Przypisy

1. ↑ Kujawy stanowiły w czasie jego rządów część Mazowsza, a sam Leszek jest określany w źródłach jako książę mazowiecki, zob. J. Bieniak, Rola Kujaw w Polsce piastowskiej, Ziemia Kujawska 1(1963), s.38.
2. ↑ Borys Paszkiewicz, O matce Lestka Bolesławica i początkach mennictwa mazowieckiego, Przegląd Historyczny, t. 92 (2001), s. 1-14.
3. ↑ Takie miejsce pochówku przekazał Jan Długosz. Według (K. Jasińskiego, Rodowód pierwszych Piastów, s. 278) jest to wiadomość bardzo prawdopodobna być może zaczerpnięta z zaginionego źródła