Męty ciała szklistego

Z Wikipedii

	Męty ciała szklistego
(Muscae volitantes)
ICD-10:	H43.9
H43.9.0 {{{X.0}}}
H43.9.1 {{{X.1}}}
H43.9.2 {{{X.2}}}
H43.9.3 {{{X.3}}}
H43.9.4 {{{X.4}}}
H43.9.5 {{{X.5}}}
H43.9.6 {{{X.6}}}
H43.9.7 {{{X.7}}}
H43.9.8 {{{X.8}}}
H43.9.9 {{{X.9}}}

Męty ciała szklistego znane także jako latające muszki (łac. Muscae volitantes) (ang. Floaters) - przypadłość medyczna polegająca na nagromadzeniu się różnych substancji o dowolnym stopniu ruchomości, przeźroczystości, gęstości, grubości, znajdujących się w ciele szklistym oka.^[1] Mogą one powstawać już w okresie płodowym, a także w wyniku zmian degeneracyjnych siatkówki oka i ciała szklistego. Zjawisko postrzegania mętów w oku nosi medyczną nazwę łac. myodesopsia. Najczęściej występuje podczas patrzenia na jasne tło z przymrużonymi oczami. Przyjmują różnorodne kształty: cieni, nitek, kropek, zmarszczek - zazwyczaj w środkowym polu widzenia. Jeżeli ktoś widzi je od zawsze, to z reguły przyjmuje się, że są to pozostałości włókien organicznych powstałych jeszcze w czasie embrionalnym.

Spis treści 1 Charakterystyka 2 Przyczyny powstawania 2.1 Synereza 2.2 Oddzielenie się ciała szklistego 2.3 Zanik tętnicy hialinowej 2.4 Inne przyczyny 3 Leczenie 4 Obserwacja mętów 5 Linki zewnętrzne 6 Przypisy

[edytuj] Charakterystyka

Męty są zawieszone w ciele szklistym oka, galaretowatej substancji wypełniającej gałkę oczną. Przez to podążają one za ruchami oka przemieszczając się inercyjnie. Męty znajdujące się blisko środka pola widzenia potrafią wpływać rozpraszająco i wprowadzać znaczny dyskomfort psychiczny, zwłaszcza gdy uciekają podążając za ruchami gałki ocznej. Męty są widziane w zasadzie tylko dlatego, że są ruchome. Naczynia krwionośne, też znajdują się w siatkówce oka i przechodzi przez nie światło, ale są one niewidoczne, gdyż w procesie adaptacyjnym postrzegania ośrodek widzenia w mózgu usuwa je z obrazu. Męty w oku nie należą do zjawisk rzadkich i dla większości ludzi nie stwarzają problemów. W niektórych przypadkach konieczne jest jednak ich chirurgiczne usunięcie, zwłaszcza gdy pacjent odczuwa silny dyskomfort. Męty to substraty przemiany materii, a komora, w której znajduje się ciało szkliste nie potrafi się ich szybko pozbywać. Występują one również u młodych ludzi, przy czym ich ilość narasta z wiekiem. Szczególnie podatne na ich występowanie są osoby krótkowzroczne. Występują one w sposób wzmożony, także u osób z zaćmą i jaskrą. Najczęściej są zauważalne na jasnym tle np. śniegu, suficie, niebie, również na tle monitora komputerowego. W jasne dni męty widoczne są także przy zamkniętych oczach. Błędem jest też często spotykane twierdzenie, iż powstają one z powodu promieniowania wydzielanego przez monitory komputerowe.

[edytuj] Przyczyny powstawania

[edytuj] Synereza

Jedną z przyczyną powstawania mętów jest synereza ciała szklistego. 99% ciała szklistego stanowi woda a 1% stanowią substancje stałe w tym kolagen i kwas hialuronowy, które tworzą sieć przetrzymującą cząsteczki wody. Depolimeryzacja tej sieci powoduje, że kwas hialuronowy uwalnia zgromadzone cząsteczki wody, uwadniając żel. Kolagen rozpada się tworząc włókna, które stają się mętami.

[edytuj] Oddzielenie się ciała szklistego

Z wiekiem następuje skurczenie się ciała szklistego i oddzielenie się od siatkówki oka. Podczas tego oddzielenia ruchome ciało szkliste wpływa na nieruchomą siatkówkę mechanicznie, wywołując bodźce wzrokowe. Z reguły towarzyszą temu błyski w polu widzenia, a także pojawia się duży cień w kształcie owalnego pierścienia. Jedną z komplikacji może być oderwanie się fragmentu siatkówki, które prowadzi do dalszego odwarstwienia. Często towarzyszy temu krwotok do ciała szklistego widziany przez pacjenta jako drobne plamki. Stan ten wymaga natychmiastowej interwencji okulistycznej, gdyż może prowadzić do utraty wzroku.

[edytuj] Zanik tętnicy hialinowej

W rozwoju płodowym przez ciało szkliste przebiega tętnica (ang. hyaloid artery), która dochodzi do soczewki oka. W trakcie rozwoju płodowego tętnica zanika pozostawiając widoczne cząstki materii organicznej. Jej celem jest zaopatrzenie rozwijającej się soczewki w krew. W późniejszym okresie życia płodowego staje się niepotrzebna, jednakże istnieją przypadki, w których arteria ta nie zanika w ogóle. ^[2]

[edytuj] Inne przyczyny

Do innych przyczyn powstawania mętów można zaliczyć zmiany związane z cukrzycą, urazy mechaniczne gałki oka oraz stany zapalne wewnętrznych warstw gałki ocznej w tym zapalenie jagodówki (ang. uveitis), oraz zapalenie nerwu wzrokowego (łac. neuritis nervi optici).

[edytuj] Leczenie

Witrektomia jest jedyną skuteczną metodą usuwania mętów ciała szklistego.^[3] Jednakże dotyczy ona tylko i wyłącznie poważniejszych przypadków i niesie ze sobą ryzyko powikłań w postaci jaskry, zaćmy, infekcji oka a także odwarstwienia siatkówki. Starą metodą jest farmakologiczna witreoliza czyli stosowanie kropli do oczu z zawartością substancji jodowej, która przenika przez gałkę oczną i rozpuszcza drobne męty w ciele szklistym. Jednakże należy wspomnieć o niskiej skuteczności tej metody. Inną metodą jest laserowa witreoliza YAG. Promień lasera w krótkim czasie uderza o męt i go wyparowuje. Jakkolwiek procedura ta jest czasochłonna i niezbyt skuteczna, zwłaszcza w stosunku do ruchomych mętów.^[4]

[edytuj] Obserwacja mętów

Męty są z reguły zauważane przez okulistę w badaniu z użyciem oftalmoskopu lub lampy szczelinowej. Jednakże gdy męt znajduje się zbyt blisko siatkówki oka i jest drobny, może być niewidoczny w badaniu mimo iż jest zauważany przez pacjenta. Zwiększenie oświetlenia, patrzenie przez wąską przesłonę lub przymrużenie oczu na jasnym tle ułatwia zauważenie mętów w oku.

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Zastosowanie enzymów w chirurgii witreoretinalnej (pl)
• Świat mętów (pl), forum
• My little page about big floaters (en)
• The Eye and Floaters Information resource (en)
• Floater Talk (en)
• A German eye floaters portal site (en)
• Floatersworld (en)
• Eye Floaters Informations Centre (en)
• Picture of the entoptic phenomenon: Vitreous Floaters (en)
• The Italian association on floaters (it)
• El vuelo de las moscas cojoneras (es)

Przypisy