Maksymilian I (cesarz Meksyku)
Z Wikipedii
| Maksymilian I Maximiliano I de México |
||
|
||
| Funkcja | cesarz Meksyku | |
| Okres urzędowania | od 10 kwietnia 1864 do 19 czerwca 1867 | |
| Poprzednik | Benito Juárez jako prezydent Meksyku | |
| Następca | Benito Juárez jako prezydent Meksyku | |
| Data urodzenia | 6 lipca 1832 | |
| Miejsce urodzenia | Schönbrunn (Wiedeń) | |
| Data śmierci | 19 czerwca 1867 | |
| Miejsce śmierci | Cerro de las Campanas, (Querétaro) | |
| Miejsce pochówku | krypta cesarska w Wiedniu | |
Maksymilian I[1], (ur. 6 lipca 1832, zm. 19 czerwca 1867), arcyksiążę austriacki, cesarz meksykański, brat Franciszka Józefa I.
Spis treści |
[edytuj] Wczesny okres
Maksymilian urodził się w pałacu Schönbrunn w Wiedniu jako syn arcyksięcia Karola Franciszka i jego żony Zofii Fryderyki, księżniczki bawarskiej.
Interesował się sztuką oraz naukami ścisłymi (szczególnie botaniką). Kształcił się jako oficer marynarki wojennej. Szybko udało mu się osiągnąć najwyższe szczeble kariery. Miał duże zasługi w utworzeniu portu wojennego w Trieście i w zwycięstwach w wojnie austriacko-włoskiej razem z admirałem Wilhelmem von Tegetthoffem. Był uznawany za liberała. W lutym 1857 r. objął stanowisko wicekróla Królestwa Lombardzko-Weneckiego.
27 lipca 1857 r. w Brukseli poślubił księżniczkę belgijską – Marię Charlottę Koburg (córkę Leopolda I – króla Belgów i Ludwiki Marii Orleańskiej).
Małżeństwo mieszkało w Mediolanie do 1859 r., kiedy Franciszek Józef pozbawił Maksymiliana stanowiska wicekróla; było to spowodowane liberalną polityką, jaką prowadził arcyksiążę. Krótko po tej dymisji Austria utraciła kontrolę nad swoimi posiadłościami we Włoszech. Wtedy też Maksymilian zrezygnował z funkcji politycznych i pędził spokojny żywot w swojej nowej posiadłości w Miramare.
[edytuj] Oferta dalekiego Meksyku
W 1859 r. meksykańscy monarchiści zaproponowali mu tron Meksyku. Najpierw Maksymilian odrzucił tę propozycję, bo postanowił zaspokoić swoje marzenia o odkrywaniu nowych gatunków roślin w Brazylii jako botanik. Jednak po francuskiej interwencji w Meksyku pod naciskiem Napoleona III i po zdobyciu przez gen. Élie-Frédéric Forey'a Mexico City Maksymilian zgodził się na francuskie propozycje i przyjął koronę w 1863 r. Przekonało go do tego także przeprowadzenie przez Francuzów plebiscytu odnośnie powołania cesarstwa, w którym rzekomo Meksykanie opowiedzieli się za jego ogłoszeniem (w rzeczywistości plebiscyt został przeprowadzony pod kontrolą francuskich wojsk okupacyjnych). Decyzja ta spowodowała także utratę wszystkich tytułów i praw książęcych jakie przysługiwały mu w Austrii, o czym poinformowano go dopiero przed wyjazdem.
[edytuj] Władca Meksyku
Maksymilian wylądował w Veracruz 28 maja 1864 r., ale od samego początku jego ekspedycja napotykała same trudności. Wystąpili bowiem przeciw niemu meksykańscy liberałowie razem z legalnie wybranym prezydentem Benito Juarezem. Od tego momentu zaczęła się bezwzględna wojna pomiędzy francuskimi oddziałami ekspedycyjnymi a republikanami.
Cesarz i cesarzowa zamieszkali w pałacu Chapultepec. Jako że Maksymilian i Charlotta nie mieli dzieci, postanowili adoptować Agustína de Iturbide y Green i jego kuzyna Salvadora de Iturbide y de Marzán, wnuków poprzedniego cesarza Meksyku Agustina de Iturbide. Młodemu Agustinowi nadali tytuł "jego wysokość, książę Iturbide" i zamierzali uczynić swoim dziedzicem.
Maksymilian naraził się swoim konserwatywnym sprzymierzeńcom podtrzymując liberalne reformy, które wprowadził Juarez, a jemu samemu zaoferował amnestię, jeżeli poprzysięgnie mu wierność. Juarez oczywiście odmówił. Wobec tego cesarz polecił, aby wszyscy schwytani współpracownicy Juareza byli rozstrzeliwani. Nie poprawiło to sytuacji, a jedynie wzmogło zaciekłość, z jaką obie strony walczyły.
Gdy w Stanach Zjednoczonych dobiegła końca wojna secesyjna, armia republikańska zaczęła uzyskiwać stamtąd zaopatrzenie. Około roku 1866 konieczność abdykacji Maksymiliana wydawała się każdemu oczywista.
W 1866 r. Napoleon III Bonaparte wycofał swoje wojska z Meksyku w obliczu wzrastającego oporu Meksykanów i groźby amerykańskiej interwencji. Charlotta odbyła podróż do Europy szukając poparcia dla swojego męża w Paryżu i w Wiedniu oraz u papieża w Rzymie. Jednak próby te zawiodły i doprowadziły ją do choroby umysłowej, a ona sama nigdy nie wróciła do Meksyku.
[edytuj] Tragiczny koniec
Mimo że Maksymilianowi doradzano, żeby uciekał z przybranej ojczyzny, on postanowił trwać tam bez względu na stale pogarszającą się sytuację. W czasie wycofywania się do Querétaro został oblężony na kilka tygodni, a 11 maja 1867 podjął próbę ucieczki poprzez linie wroga. Został jednak schwytany. Postawiono go przed sądem wojskowym, który skazał go na śmierć. Mimo protestów opinii publicznej na całym świecie (ujmowały się za nim koronowane głowy prawie całej Europy, m.in. cesarz Franciszek Józef przywrócił mu prawa dynastyczne w Austrii, licząc, że ocali to brata przed śmiercią, protestował także Giuseppe Garibaldi) wyrok wykonano przez rozstrzelanie. W ostatnich chwilach życia zdetronizowany cesarz nie okazał lęku. Jego ciało zostało wysłane statkiem do rodzinnej Austrii i pochowane w Krypcie Kapucynów w Wiedniu.
