Mapam

Z Wikipedii

Mapam (hebr.: מפ"ם‎, akronim od Mifleget HaPoalim HaMeukhedet, מפלגת הפועלים המאוחדת‎, dosł. Zjednoczona Partia Robotnicza) byłą partią polityczną w Izraelu, jedną z poprzedniczek dzisiejszego ugrupowania Meretz-Yachad.

Spis treści 1 Historia 2 Wyniki wyborcze 3 Linki zewnętrzne 4 Bibliografia 5 Przypisy

[edytuj] Historia

Dawni prominentni członkowie Mapam: Meir Yaari, Moshe Sneh, Israel Bar-Yehuda, Mordechai Bentov, Israel Galili, Yaakov Hazan, Nahum Nir i Aharon Zisling.

Mapam była spadkobierczynią lewego skrzydła ruchu Poalej Syjon. Powstała w 1948 roku w wyniku połączenia Haszomer Hacair z Ahdut HaVoda Poale Zion (w skład tej ostatniej organizacji wchodzili członkowie prawego skrzydła Poalej Syjon, którzy przyłączyli się do Mapai Dawida Ben Guriona, ale później odeszli od tego ugrupowania). Początkowo ideologia Mapam bazowała na marksizmie-leninizmie ^[1], z silnymi tendencjami stalinowskimi, reprezentując ruch kibucu Artzi ^[2].

W wyniku wyborów do pierwszego Knessetu, Mapam uzyskała 19 miejsc w izbie, stając się drugą największą partią polityczną w parlamencie, za Mapai. Pomimo tego, prosowieckie nastawienie Mapam zniechęcało Ben Guriona do zawiązywania z tą partią porozumienie koalicyjnego. Podczas kadencji pierwszego Knessetu, stan posiadania partii zwiększył się o jedno miejsce. Eliezer Preminger odszedł z Maki, utworzył własną partię - Hebrajskich Komunistów, a potem przyłączył się do Mapam.

Po wyborach w 1951 roku, liczba mandatów posiadanych przez Mapam zmniejszyła się do 15. Ponownie partia nie weszła w skład koalicji rządowej. Była ona jednak pierwszym ugrupowaniem syjonistycznym w Knessecie, reprezentowanym przez izraelskiego Araba, Rostama Bastuniego ^[1].

Z punktu widzenia liderów ugrupowania, najważniejszą sprawą podczas kadencji drugiego Knessetu były tzw. Procesy Praskie w 1953 roku, które naruszyły wiarę członków partii w Związek Radziecki. Oskarżeni w nich byli głównie liderzy Komunistycznej Partii Czechosłowacji, w większości żydowskiego pochodzenia. Jednym z oskarżonych o uknucie syjonistycznego spisku, był Mordechai Oren, przedstawiciel Mapam w Pradze. Po zakończeniu procesów i tzw. referacie Chruszczowa, ideologia partii przesunęła się z radykalnie lewicowej w kierunku socjaldemokracji.

Wydarzenia te doprowadziły do rozłamu w partii. Avraham Berman, Rostam Bastuni i Moshe Sneh odłączyli się, tworząc Frakcję Lewicową, podczas gdy Hannah Lamdan i David Livschitz powołali Niezależną Frakcję Jedności Pracy. Później Bastuni powrócił do Mapam, Berman i Sneh przyłączyli się do Maki, a Lamdan i Livschitz przeszli do Mapai. Czterech innych deputowanych Mapam stworzyli Ahdut HaAvoda, choć przewodniczący Knessetu nie uznał jej za pełnoprawną frakcję parlamentarną.

Pomimo tego, że stan posiadania Mapam zmniejszył się w czasie kadencji drugiego Knessetu do 7 mandatów, partii udało się zdobyć 9 miejsc w izbie w wyniku wyborów w 1955 roku. Po oddaleniu się od Związku Radzieckiego, ugrupowanie weszło w skład koalicji rządowych ^[1], które utworzyły siódmy i ósmy rząd Izraela, z Dawidem Ben Gurionem na czele. Jednakże 5 czerwca 1959 roku wraz z Ahdut HaAvoda partia głosowała przeciwko rządowi w kwestii sprzedaży izraelskiej broni do Niemiec Zachodnich, jednocześnie pozostając w koalicji rządowej. Doprowadziło to do upadku rządu.

W wynku wyborów w 1959 roku, partia zachowała 9 miejsc w Knessecie, a pomimo wcześniejszych wydarzeń, została włączona w skład kolejnej koalicji rządowej utworzonej przez Ben Guriona. Mapam udało się powtórzyć wcześniejszy wynik wyborczy w 1961 roku, ale tym razem nie weszła w skład gabinetu.

W 1965 roku partia straciła jedno miejsce w parlamencie, ale - mając 8 mandatów - weszła w skład koalicji rządowej. W trakcie kadencji izby, Mapam połączyła się z Mapai, Ahdut HaAvoda i Rafi, tworząc Koalicję Pracy, polityczny sojusz partii lewicowych. Nowe ugrupowanie otrzymało najwyższe poparcie w historii Izraela w wyborach 1969 roku, uzyskując 56 na 120 miejsc w Knessecie. Mapam na krótko odłączyła się od Koalicji Pracy w trakcie kadencji ósmego Knessetu, ale wkrótce potem do niej powróciła. Pozostała w strukturach tego sojuszu aż do wyborów w 1984 roku, kiedy to sześciu deputowanych odeszło z Koalicji z powodu niezgody z decyzją Szimona Peresa, który zdecydował się stworzyć Rząd Jedności Narodowej z Likudem ^[1]. Grupa ta wkrótce zmniejszyła się do pięciu posłów, ponieważ Muhammad Wattad odszedł do Hadasz. Jednakże po wyborach w 1988 roku Mapam uzyskała jedynie 3 miejsca w parlamencie.

Z powodu zmniejszającego się poparcia, partia połączyła siły z Ratz i Shinui, tworząc Meretz, lewicowe, socjaldemokratyczne ugrupowanie, stawiające na negocjacje pokojowe z Arabami. Partia ta stała się czwartym ugrupowaniem pod względem ilości deputowanych w Knessecie, po wyborach w 1992 roku ^[1].

W 1997 roku Ratz i część Shinui połączyły się na stałe, likwidując oddzielne organizacje partyjne (większość członków tej drugiej partii nie zgodziła się na to, tworząc niezależne ugrupowanie pod przywództwem Avrahama Poraza). Taka formalizacja objęła także Mapam, która oficjalnie zakończyła działalność jako samodzielne ugrupowanie. Meretz znany jest obecnie jako Meretz-Yachad ^[1].

[edytuj] Wyniki wyborcze

Wybory	Liczba mandatów	Miejsce	Liczba głosów	Procent głosów
1949[3]	19	2.	64,018	14,7%
1951[4]	15	3.	86,095	12,5%
1955[5]	9	6.	62,401	7,3%
1959[6]	9	4.	69,468	7,2%
1961[7]	9	5.	75,654	7,5%
1965[8]	8	5.	79,985	6,6%
1988[9]	3	9.	56,345	2,5%

Źródło danych: Oficjalna strona Knessetu.

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Historia partii na stronie Knessetu

[edytuj] Bibliografia

• Gregory S. Mahler: Kneset: parlament w systemie politycznym Izraela. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1996. ISBN 83-7059-210-4. 

Przypisy