Martenica

Z Wikipedii

Martenica (bułg.: мартеница) - bułgarski zwyczaj świętowania 1 marca, mający swoje korzenie w roku 681, będącym datą ustanowienia państwa bułgarskiego. Samo słowo martenica pochodzi od bułgarskiej nazwy marca (mart, bułg. - март) i poza świętem oznacza także rozdawane z tej okazji kolorowe gałganki.

Zgodnie z bułgarską tradycją, marzec jest miesiącem nadejścia wiosny. Z tej okazji pierwszego dnia marca ma miejsce ludowe święto połączone z symbolicznym pożegnaniem zimy i powitaniem wiosny.

[edytuj] Martenicowe zwyczaje

1 marca i przez kilka kolejnych dni Bułgarzy obdarowują się wzajemnie czerwono-białymi włóczkowymi gałgankami, z których część jest formie laleczek, a inne w postaci pomponików, wstążeczek, plecionek itp.

Bułgarska nazwa marca (mart), wg ludowego przekazu, jest imieniem złośliwej staruszki słynącej z nagłej zmiany humoru. Bułgarzy nazywają ją Baba Marta (babcia Marta). Obdarowywanie się gałgankami, zwanymi od nazwy święta martenicami, ma zadowolić staruszkę i skłonić ją do nieopóźniania odejścia zimy.

Martenice były dawniej wykorzystywane także do przepowiadania przyszłości. Wróżba polegała na włożeniu martenicy pod kamień i pozostawieniu jej tam na kilka dni. Pojawienie się po tym czasie pod kamieniem mrówek było zwiastunem znacznego powiększenia stada owiec, koni (jeśli pojawiły się mrówki czerwone) lub krów (jeśli pojawiły się inne owady).

Zwyczaj dekorowania się martenicami jest w Bułgarii jednym z najdłuższych i najpowszechniejszych. Współcześnie martenica symbolizuje budzenie się nowego życia, wiosnę, płodność, żyzność, a święto jest wyrazem nadziei na zdrowie i długie życie.