Martin Eden
Z Wikipedii
Martin Eden - powieść psychologiczna amerykańskiego pisarza Jacka Londona z 1909. Zawiera wiele wątków autobiograficznych. Po raz pierwszy wydana w Polsce w 1923.
Główny bohater, Martin Eden, jest młodym marynarzem. Mieszka z siostrą i jej mężem który nie bardzo go lubi. Przypadkiem na ulicy w Oakland ratuje przed rabusiami Artura Morsa, syna prawnika i zostaje zaproszony na obiad do domu "wyższych sfer". Tam poznaje siostrę Artura, Ruth, w której zakochuje się bez pamięci. Postanawia dorównać jej i zdobyć wykształcenie. Ponieważ nie stać go na studia, uczy się sam.
Żeby zarobić na książki i jedzenie wypływa w morze i zatrudnia się w hotelowej pralni. Po zdobyciu pewnej sumy kładzie nacisk na opanowanie warsztatu literackiego. Opisuje swoje morskie przygody i rozsyła po redakcjach w całym kraju. Mijają miesiące, ale nikt nie chce wydrukować jego artykułów i opowiadań. W najgorszym momencie zostaje porzucony przez narzeczoną, a swój dobytek musi zostawić w lombardzie. Kiedy jest chory z wycieńczenia i głodu, otrzymuje wreszcie list i czek za pierwszy artykuł. Jego kariera błyskawicznie rusza z miejsca.
Wkrótce Martin zostaje słynnym pisarzem i wszyscy, którzy nim gardzili, chcą teraz się z nim spotykać. Sława i powodzenie nie przynoszą jednak Martinowi satysfakcji. Uświadamia sobie, że nie potrafi już cieszyć się sympatią swoich dawnych przyjaciół z klas niżyszch, a w ludziach z klas wyższych mierzi go kołtuneria, hipokryzja i zachłanność. Odrzuca Ruth, która pragnie zostać jego żoną. Wypływa w rejs na Tahiti, na statku podejmuje jednak decyzję o rozstaniu się ze światem. Nocą wyskakuje przez iluminator kabiny i nurkuje w morzu, na tyle głęboko, aby nie móc wypłynąć. Po kilku próbach przełamuje instynkt samozachowawczy i tonie.
