Metamorfizm
Z Wikipedii
Metamorfizm – wtórne przeobrażenie skał magmowych i osadowych w skorupie ziemskiej. Powstają wówczas skały metamorficzne.
Rodzaje metamorfizmu według stosunku czynników metamorfizmu do skały pierwotnej:
- Autometamorfizm- procesy metamorficzne przebiegają równolegle z procesami powstawania skały. Ten rodzaj metamorfizmu ma miejsce w skałach magmowych (plutonicznych), które już skrystalizowały. Skała może zostać również zmieniona w wyniku procesów hydrotermalnych i pneuamtolitycznych
- Allometamorfizm- proces, który nie wiąże się bezpośrednio z procesami skałotwórczymi.
Rodzaje metamorfizmów ze względu na dominujący proces:
- metamorfizm termiczny (kontaktowy) ma miejsce wówczas, gdy skały dostaną się w bezpośrednie sąsiedztwo magmy. Nastąpić to może np. na skutek intruzji, tj. przemieszczenia się magmy w wyższe partie skorupy ziemskiej. Procesy metamorficzne przebiegają w strefie kontaktu, pod wpływem temperatury intrudującej magmy. Metamorfizm ten ma charakter lokalny.
- metamorfizm dyslokacyjny (dynamiczny) przebiega w strefach fałdowych, gdzie skały podlegają dużemu ciśnieniu kierunkowemu. Czynnikiem dominującym jest tu stress, temperatura odgrywa rolę podrzędną. Pod wpływem tego procesu zachodzi kruszenie i rozcieranie skał przy nieznacznej rekrystalizacji i wolno przebiegających reakcjach chemicznych. Metamorfizm ten ma charakter lokalny.
- metamorfizm metasomatyczny (allochemiczny) ma miejsce wówczas, gdy do środowiska skalnego, podlegającego jednemu z powyżej opisanych rodzajów metamorfizmu doprowadzone zostaną z głębi roztwory i gazy. Substancje te indukują rozmaite reakcje chemiczne polegające na rozpuszczeniu i wypieraniu jednych minerałów przy jednoczesnym powstawaniu nowych, w skład których wchodzą substancje pochodzące z zewnątrz.
- metamorfizm regionalny obejmuje swoim zasięgiem wielkie obszary. Przebiega wtedy, gdy wskutek ruchów tektonicznych skały zostają pogrążone na znaczne głębokości, gdzie panuje duże ciśnienie i temperatura.
- metamorfizm progresywny gdy skały w czasie wzrostu temperatury lub ciśnienia osiągają coraz wyższy stopień metamorfizmu.
- metamorfizm impaktowy jest skutkiem upadku na ziemię ciała kosmicznego, np. meteorytu.