Monoenergizm
Z Wikipedii
Monoenergizm - doktryna teologiczna przyjęta i propagowana przez patriarchę Konstantynopola Sergiusza (610-638), po zwycięskim zakończeniu wojny z Persją prowadzonej przez cesarza Herakliusza. Stanowiła jeden z etapów wielkiego sporu chrystologicznego, wstrząsającego cesarstwem bizantyńskim od V wieku. Sergiusz zaproponował kompromisową formułę, która miała zjednać sobie zarówno poparcie ortodoksów, jak i monofizytów. Pojednanie było naglącą koniecznością, w sytuacji, gdy spory religijne dopiero co doprowadziły do tymczasowej utraty "monofizyckich" Syrii i Egiptu na rzecz Persji.
Doktryna monoenergizmu zakładała istnienie dwóch natur w Chrystusie (ludzkiej i boskiej), ale jednego pierwiastka działania, tzw. działania boskiego - energeia.
Początkowo Sergiusz osiągnął pewne sukcesy - zyskał poparcie cesarza, wydawało się także, że porozumienie będzie możliwe w Egipcie, Syrii i Armenii. Po stronie monoenergizmu stanął patriarcha Aleksandrii Cyrus, wyniesiony do tej godności w 631 roku. Unia jednak narzucana była siłą i szybko wywołała opozycję wśród duchowieństwa Syrii i Egiptu. Na jej czele stanął mnich Sofroniusz, od 634 roku patriarcha Jerozolimy. Także papież Honoriusz nie poparł nowej doktryny. W efekcie Sergiusz zdecydował się na jej porzucenie. W miejsce monoenergizmu zaproponował nową doktrynę monoteletyzmu, zakładającą istnienie jednej woli w Chrystusie. Nową doktrynę Sergiusz wyłożył w edykcie ethkhesis, promulgowanym przez cesarza w 638 roku.
[edytuj] Bibliografia
- G. Ostrogorski, Dzieje Bizancjum, PWN, Warszawa 1967, s. 111-112.
- G. L. Müller, Chrystologia - nauka o Jezusie Chrystusie, Kraków 1998, s. 338, 372, 376-79.
