Na wzgórzach Mandżurii

Z Wikipedii

Ten artykuł wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Aby uczynić go weryfikowalnym, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.

Na Wzgórzch Mandżurii (tytuł oryginalny На сопках Маньчжурии) - nastrojowy walc rosyjski, skomponowany w latach 1906 - 1907 przez rosyjskiego dyrygenta i kompozytora Ilię Szatrowa do tekstu S. Pietrowa.

[edytuj] Struktura utworu

Walc składa się jedynie z trzech głównych tematów przeplatanych w różnej kolejności. Pierwszy temat nie jest poprzedzony introdukcją; w zakończeniu utworu nie występuje też wyraźna koda. W skład każdego z tematów wchodzi 16 taktów, a tym samym cały utwór posiada strukturę 16-taktową. Kompozycja ma charakter głęboko sentymentalny. Odnosi się to zwłaszcza do głęboko nastrojowego i melancholijnego tematu pierwszego wykonywanego w trybie legato. Kontrastuje z nim wyraźnie fanfarowy temat drugi. Temat trzeci, również nastrojowy wnosi uspokojenie.

Kompozycja wykonywana jest najczęściej w następującym układzie:

Temat 1 (nastrojowy, melancholijny),
Temat 2 (fanfarowy)
Temat 1 (nastrojowy, melancholijny),
Temat 3 (nastrojowy, uspakajający),
Temat 1 (nastrojowy, melancholijny),
Temat 2 (fanfarowy)
Temat 1 (nastrojowy, melancholijny),

Utwór został pierwotnie skomponowany na orkiestrę dętą, obecnie wykonuje się go najczęściej w wersji symfonicznej. Grany jeswt też niekiedy solo.

[edytuj] Geneza utworu

Tekst utworu nawiązuje do wielkiej, decydującej bitwy w czasie wojny rosyjsko-japońskiej. W bitwie tej, odbywającej się na przełomie lutego i marca 1905 roku obydwie strony poniosły ogromne straty (Rosjanie: 89000 spośród 330000 żołnierzy, Japończycy 71000 spośród 270000 żołnierzy). Bitwa rozegrała się na pofalowanym terenie w pobliżu miasta Mukden w Mandżurii (na wzgórzach Mandżurii). Mimo ogromnego poświęcenia rosyjskich żołnierzy bitwa zakończyła się klęską Rosjan na skutek nieudolnego kierowania nią przez dowódcę wojsk rosyjskich, gen. A.N. Kuropatkina.

Kompozytor, kapelmistrz orkiestry wojskowej i uczestnik bitwy pod Mukdenem zadedykował swój utwór poległym towarzyszom broni. Tekst słowny, napisany został przez S. Pietrowa zaraz po bitwie, a być może nawet w czasie jej trwania. Pierwotnie tytuł walca brzmiał Mokszański pułk na wzgórzach Mandżurii - później tytuł skrócono do obecnego brzmienia. Pierwotną wersję walca kompozytor napisał prawdopodobnie w roku 1906. Wersję drugą, obecnie wykonywaną, sporządzono w Samarze w roku 1907. Latem tego samego roku kompozytor, dyrygując orkiestrą wojskową, wykonał ten utwór na głównym skwerze miejskim.

[edytuj] Rozpowszechnienie utworu

Wkrótce po opublikowaniu nutowego zapisu kompozycji walc Na wzgórzach Mandżurii stał się światowym przebojem i jednym z najsłynniejszych walców rosyjskich. W ciągu trzech lat po pierwszym opublikowaniu w 1907 roku partytura wydawana była drukiem aż 82 razy. Do dziś kompozycja jest bardzo popularna i powszechnie znana w Rosji. Utwór stosowany jest często jako podkład muzyczny dla filmów lub programów telewizji. Między innymi wykorzystany został w ostatnim odcinku serialu telewizyjnego Noce i dnie, w scenie prezentującej rosyjskich oficerów siedzących na tarasie kawiarni.