Nosale


Nosale
Województwo	wielkopolskie
Powiat	kępiński
Gmina	Bralin
Sołtys	Józef Szymański
Położenie	51° 15' 8,5'' N 17° 55' 1,9'' E
Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności	200
Strefa numeracyjna (do 2005)	62
Kod pocztowy	63-640 (poczta: Bralin)
Tablice rejestracyjne	PKE
Położenie na mapie Polski Nosale

Nosale – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kępińskim, w gminie Bralin.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.

Spis treści

Dobra nosalskie datują się z XV w. Pierwsza historyczna wzmianka o Nosalach pochodzi z 04.12.1498 roku, kiedy to majątek ziemski nabył Jan Domasłowski z Domasłowa.
Pod koniec XV w. (od 1492 r.) Nosale należały do wolnego państwa stanowego sycowskiego.
Później majątek odziedziczyli Trzcińscy.
Od 1906 do 1930? r. należał on do rodziny Marii i Alfreda von Zerboni di Sposetti (Maria von Zerboni di Sposetti z domu Klose (vel Klein? - takie nazwisko figuruje w genealogii rodziny) (21.12.1856-13.04.1930) i Alfred von Zerboni di Sposetti (23.09.1848-20.02.1920) grobowiec tychże właścicieli znajduje się na cmentarzu w Nosalach - kierunek Grębanin). Majątek liczył wówczas 400 ha. ziemi. Po śmierci Marii i Alfreda majątek odziedziczyła ich córka Margarete Dorothea (ur. 24.11.1896 w Nosalach). Pierwszy jej mąż nazywał się Kaffka. Drugim mężem był Theo von Brauncik, z którym zażądzali majątkiem do około 1944-45 roku.
W 1920 r. wieś znalazła się w granicach Polski.
Obecnie dworek ze swymi zabudowaniami gospodarczymi jest własnością Michała Alberta z Łęki Mroczeńskiej. Nowy właściciel prowadzi prace renowacyjne w zespole dworskim.

We wsi znajduje się zabytkowy barokowy murowany dworek z 1803 r. (data widnieje na fasadzie od strony południowej) wraz z zabudowaniami gospodarczymi. Dworek posiada dach mansardowy typu polskiego pokryty czerwoną dachówką. Dworek jest parterowy potynkowany z piętrowymi facjatkami oraz piwnicami. Fasada dworku jest ośmioosiowa. Od strony dworskiego podwórza weranda z tarasem balkonowym. Wnętrze posiada układ dwutraktowy z sienią i salonem. W jednym z pokoi zachowany kominek z marmuru (strona wschodnia dworku).
Od strony Mnichowic pozostałości po karczmie. Obecnie widoczne jedynie zarysy fundamentów. Karczma została zburzona na początku lat 70. XX w.
Przed 1939 r. działała w Nosalach gorzelnia (zachował się budynek gorzelni z widocznym z oddali kominem z czerwonej cegły).

3 dęby bezszypółkowe - Quercus petraea - (około stu lat; 2 okazy przy starej gorzelni a jeden przy bramie wjazdowej na teren dworski.
1 wiąz szypółkowy - Ulmus laevis - (około stu lat; przy drodze na Brodzisko; (niegdyś w tym miejscu stał drewniany młyn). Drugi okazały wiąz rósł obok karczmy, ale w 2006 roku został ścięty z powodu uschnięcia.
Od bramy wjzadowej do dworku przy polnej drodze do Nowej Wsi Książęcej jest aleja jesionowa z początków XX w. Kończy się w okolicach remizy.
Park dworski - obecnie bez szczególnych okazów drzewostanu - kilkanaście drzew kasztanowca zwyczajnego - Aesculus hippocastanum - (dwa skupiska w parku po kilka sztuk oraz przy drodze do dworku i obok samego dworku), jesionów (Fraxinus), grabów - Carpinus (wschodni kraj parku obsadzony jest aleją grabową), brzóz brodawkowatych - Betula pendula vel Betula verrucosa, wiązów oraz grochodrzewu akacjowego (vel robinia akacjowa - potocznie zwany akacją) - Robinia pseudacacia.
W pierwszej połowie 2007 zostały wycięte drzewa owocowe z dworskiego sadu. Zachowało się jedynie kilka drzew orzecha włoskiego - Juglans regia.
Przed dworkiem rosną pojedyńczo świerk srebrzysty - Picea oraz buk - Fagus.
Cmentarz w Nosalach jest obsadzony brzozami z tego samego okresu, co droga zwana potocznie "Brzozówką".

Berlinek - budynek należący do zabudowań majątku ziemskiego. Od kilkunastu lat mieści się w nim kaplica pw. Miłosierdzia Bożego.
Glinianki - naprzeciw cmentarza miejsce, gdzie niegdyś kopano glinę.
Pięciorak - budynek mieszkalny z białej cegły od strony Mnichowic.
Brzozówka - nazwa drogi wysadzonej brzozami między Nosalami a Żurawińcem.
Remiza - nazwa lasku należącego do majątku ziemskiego przy polnej drodze do Nowej Wsi Książęcej.