Obóz Wszechpolski

Z Wikipedii

Obóz Wszechpolski - narodowa organizacja polityczna, założona 20 marca 1936 w Katowicach, nieoficjalna struktura Stronnictwa Narodowego.

Przyczyną powołania OW było rozwiązanie śląskiego SN, zdelegalizowanego decyzją Wydz. Bezpieczeństwa Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego.^[1] Pretekstem likwidacji SN były działania jego członków skierowane przeciwko miejscowym Żydom (ataki bombowe na synagogę w Katowicach, sklepy, składy i mieszkania).^[2] Pierwszym prezesem OW był Wincenty Prus, usunięty za współpracę z żydowskim adwokatem, kolejnym prezesem został Edward Kołodziej.

OW występował z patriotycznym programem narodowo-katolickim. W manifeście "Do społeczeństwa śląskiego" pisano : "Obóz Wszechpolski jest rdzennie polskim ruchem narodowym, który swe myśli przewodnie czerpie z tradycji Narodu, z jego bohaterskiej przeszłości. [...] Program Obozu Wszechpolskiego wynika z potrzeb naszego Narodu. Wolny od brzemienia nienawiści klasowej, potępia i niweczy teorię walki klas, ów nikczemny płód obłędnej myśli żydowskiej, której w niewolniczy sposób służą Polacy zrzeszeni w partiach i związkach klasowych. [...] Podciąć żydom podstawy bytu gospodarczego w Polsce, zepchnąć ich do średniowiecznego ghetta i zmusić do opuszczenia granic państwa - oto nasze słuszne dążenia!" (Zarząd Główny OW, Wydział Propagandy).^[3] OW żądał unarodowienia obcego kapitału i upowszechnienia polskiej własności prywatnej, ograniczenia praw mniejszości narodowych (zwłaszcza Niemców na Śląsku) i wyznaniowych, domagał się represji wobec komunistów. OW postulował całkowite rozwiązanie kwestii żydowskiej.

OW prowadził patriotyczną działalność polityczną, szkoleniową i wydawniczą. Organizował manifestacje, marsze i akademie (np. ku czci R. Dmowskiego z 1939 r.), odczyty dla członków i sympatyków ruchu narodowego (np. cykl prelekcji T. Stefańskiego "Żydzi w Polsce" z 1938 r.), bojkot sklepów i przedsiębiorstw żydowskich (np. listy Żydów, napisy na witrynach, warty), piętnowanie osób współpracujących z mniejszościami. Organem prasowym OW był tygodnik "Narodowiec"^[4], wydawany w Katowicach od maja 1937 r. (pocz. 5 tys. nakładu) oraz pismo dla młodzieży "Młody Narodowiec". Z inicjatyw OW powstał także "Szturmowiec" (sierpień 1938 r.). Symbolem OW był tzw. mieczyk Chrobrego, pieśnią organizacyjną "Hymn Młodych" Obozu Wielkiej Polski. Członkowie OW posiadali własne mundury i odznaczenia, pozdrawiali się przez uniesienie wyprostowanego prawego ramienia.^[5] OW posiadał kilkadziesiąt placówek na terenie woj. śląskiego, 6 sekcji żeńskich i 9 młodzieżowych. Sekretariat OW mieścił się w Katowicach przy ul. Andrzeja 7.

Przypisy

[edytuj] Bibliografia

• P. Świercz, Narodowa Demokracja na Górnym Śląsku w Drugiej Rzeczypospolitej, Kraków 1999