Operacje otwartego rynku

Z Wikipedii

Operacje otwartego rynku - jedno z narzędzi banku centralnego służących kontrolowaniu podaży pieniądza. Polega na sprzedaży lub zakupie papierów wartościowych, przeważnie państwowych, na otwartym rynku. Jest to najczęściej stosowane, elastyczne oraz skuteczne narzędzie polityki pieniężnej.

Operacje otwartego rynku prowadzone są z bankami komercyjnymi z inicjatywy banku centralnego. Polegają one na zakupie lub sprzedaży papierów wartościowych, dewiz oraz bonów pieniężnych emitowanych na własny rachunek przez bank centralny. Ich sprzedawanie i kupowanie umożliwia bankowi centralnemu wpływać na:

• płynność i zdolności emisyjne banków komercyjnych
• wysokość stóp procentowych
• efektywność funkcjonowania rynku pieniężnego

Operacje otwartego rynku są skutecznym instrumentem wykorzystywanym do regulowania podaży pieniądza. Charakteryzują się one elastycznością oraz łagodnym i płynnym oddziaływaniem na gospodarkę. Nie można ich jednak wykorzystywać do realizowania dwóch podstawowych celów polityki pieniężnej jednocześnie: do utrzymywania rynkowych stóp procentowych na ustabilizowanym poziomie i do dostosowania podaży pieniądza do potrzeb gospodarczych kraju. Realizacja jednego z nich odbywa się kosztem niemożności zrealizowania drugiego.

[edytuj] Typy operacji otwartego rynku:

• Ze względu na cel podejmowania przez bank centralny działań ingerujących w stan płynności sektora bankowego wyróżnia się 3 typy operacji otwartego rynku:
  • podstawowe
  • dostrajające
  • strukturalne.

Podstawowe operacje otwartego rynku obejmują transakcje realizowane w celu osiągnięcia założeń polityki pieniężnej. Odbywają się one regularnie, a przy ich przeprowadzaniu wykorzystuje się krótkoterminowe papiery wartościowe, których rentowność wyznacza stopa referencyjna.

Operacje dostrajające podejmowane są przez bank centralny w przypadku pojawienia się nieoczekiwanych zakłóceń w płynności sektora bankowego i niepożądanych z punktu widzenia polityki pieniężnej zmian wysokości rynkowych stóp procentowych.

Operacje strukturalne służą wywoływaniu długoterminowych zmian w stanie płynności sektora bankowego.

• Ze względu na charakter transakcji dokonywanych w ramach operacji otwartego rynku, można podzielić je na:
  • bezwarunkowe, charakteryzujące się większą prostotą i wykorzystywane do regulowania płynności w okresach dłuższych
  • warunkowe, za pomocą których bank centralny może wpływać na stan płynności systemu bankowego w przedziałach czasowych wyznaczonych przez okres, na jaki została zawarta transakcja.

[edytuj] Żródła

• Ostaszewski J., Finanse, Difin, Warszawa 2007