Orion (mitologia)

Z Wikipedii

Gwiazdozbiór Oriona z dzieła Johann Bayer's Uranometria, 1603 (Biblioteka United States Naval Observatory)

Johannes Hevelius rysunek konstelacji Oriona z dzieła Uranographia, 1690

Orion według mitologii greckiej to piękny, dzielny myśliwy beocki o wielkiej sile, olbrzym o niezwykłej urodzie, syn Posejdona i Euryale (jedna z sióstr Gorgona) lub Hyrieusa z Boecji, mąż Siole strąconej do Tartaru przez Herę. Został oślepiony przez króla Ojnopiona (Oenopiona) za to że chciał poślubić (lub wg innej wersji - znieważyć) jego córkę Merope. Wzrok odzyskał dzięki promieniom słonecznym. Zakochana w Orionie bogini Eos przeniosła go na Delos, gdzie zginął od ukąszenia wielkiego Skorpiona nasłanego przez boginię łowów Artemidę za próbę jej zgwałcenia (wg innej wersji obraził boginię i zginął od jej strzał). Prześladował śliczne nimfy Plejady (zwiastunki dobrej pogody) i Hyady (zwiastujące złą pogodę) tak długo, aż uprosiły Zeusa, by je przemienił w jakieś zwierzęta. Zeus uczynił zadość ich prośbie i zamienił je w gołębie, a później w skupisko gwiazd na niebie, zwane dziś Plejadami. Wszystkie te siostrzane gwiazdy leżą w obszarze gwiazdozbioru Byka.

Orion wprawdzie zmarł, ale przeniesiony przez bogów między gwiazdy Orion wraz z psem Syriuszem i ze Skorpionem, atakującym jego piętę.

W sztuce przedstawiany jest jako myśliwy z tarczą w jednej ręce, maczugą w drugiej i mieczem przy pasie. Na nieboskłonie broni się przed szarżującym Bykiem. Mit o Orionie inspirował przez wieki artystów; stał się tematem utworów poetyckich, muzycznych (opery — m.in. P.F. Cavallego) i dzieł plastycznych.

Daniel Seiter's 1685 painting of Diana over Orion's corpse, before he is placed in the heavens	Fountain of Orion, w Messina, Italia	Apollo, Vulcan and Mercury conceive Orion in an allegory of the three-fathered "philosophical child". The artist stands at the left; Mars at right. Published in 1617.	Nicolas Poussin (1658) "Landscape with blind Orion seeking the sun"
This illustration of the late-5th century BC Greek vase artwork Blacas krater shows a mythological interpretation of the rising Sun and other astronomical figures—the large pair on the left are Cephalus and Eos; Cephalus appears to be in the form of Orion's constellation, and the dog at his foot may represent Sirius.