Otto Wichterle

Z Wikipedii

Otto Wichterle
Urodzony	27 października 1913 Prostějov, Austro-Węgry
Zmarł	18 sierpnia 1998 Strážisko (okres Prostějov, Czechy

Otto Wichterle (ur. 27 października 1913 w Prościejowie, zm. 18 sierpnia 1998 Strážisko (okres Prostějov), czeski chemik, wynalazca elastycznych soczewek kontaktowych i stylonu; jeden z założycieli czeskiej chemii makrocząsteczkowej.

[edytuj] Biogram

Syn technika i przemysłowca Karela Wichterle (20.10.1870 Prostějov – 28.4.1961 tamże) i brat rzeźbiarki Hany Wichterle (2.3.1903 Prostějov – 29.8.1990 Praha).

Studiował na ČVUT (1931-35) i na fakultecie medycznej Uniwersytetu Karola w Pradze (1935-38).

W latach 1935-39 asystent prof. Votočeka w Instytucie eksperymentalnej chemii organicznej ČVUT w Pradze, potem kierownik oddziału polymerów w Institucie badań zakładów Baťa w Zlinie (1940-42 i 1943-45). 1942-43 w więzieniu.

1941 położył podstawę produkcji pierwszego krajowego włókna syntetycznego – stylonu (cz. silon).

Od początku lat 50. kierował badania polymerów syntetycznych dla celów biologicznych i medycznych. 1954 główny odkrywca hydrogelów, z których wytworzył elastyczne soczewki kontaktowe (1956). Wynalazł także ich zbiorową produkcję odlewaniem odśrodkowym (1961).

Od 1945 r. docent chemii organicznej na ČVUT w Pradze, od 1946 r. też na VUT w Brnie i od 1947 r. na fakultecie przyrodniczym Uniwersytetu Karola w Pradze. W latach 1949-52 profesor pro obor mas plastycznych na ČVUT, potem na VŠCHT.

Od 1958 r. z powodów politycznych miał zákaz czynności pedagogicznej. 1955-92 akademik ČSAV. 1957-59 kierownik Laboratorium materiałów wysokocząsteczkowych. 1959-70 dyrektor i od 1970 pracownik naukowy Institutu chemii makrocząsteczkowej ČSAV w Pradze.

1968 podpisał manifest Dwa tysiące słów. 1968-69 deputowany Czeskiej Rady Narodowej i Izby narodów Zgromadzenia Federalnego. Potem znów polityczna dyskryminacja. 1990-92 prezes ČSAV.

Autor więcej niż 150 wynalazków, oraz 200 prac naukowych i podręczników (Organická chemie I-II, 1947-52; Anorganická chemie, 1953; Makromolekulární chemie, 1957).

[edytuj] Źródła

• Josef Tomeš i kol., Český biografický slovník XX. století 3, Praga 1999, ISBN 80-7185-247-3
• Praca zbiorowa, Kronika Českých zemí, Praga 2003, ISBN 80-7321-071-1