Pancerniki typu New York
Z Wikipedii
Pancerniki typu New York | |
Opis typu | |
---|---|
Zbudowane okręty | 2 |
Dane taktyczno-techniczne | |
Wyporność | dane na przykładzie USS "New York" standardowa:27 000 ton wojenna 28 367 ton |
Długość | 175 m |
Szerokość | 29,1 m |
Zanurzenie | 8,7 m |
Napęd | 28 100 KM, 2 śruby, maszyny potrójnego rozprężania, 14 kotłów zapas 2850 ton węgla i 400 ton ropy |
Prędkość | 21 węzłów |
Załoga | 1042 oficerów i marynarzy |
Uzbrojenie | 10 × 356 mm (5xII) 21 × 127 mm 4 podwodne wyrzutnie torpedowe kal. 533 mm |
Galeria w Wikimedia Commons |
Pancerniki typu New York – typ amerykańskich pancerników z okresu I i II wojny światowej, którym określa się dwa okręty: USS "New York" (BB-34) i USS "Texas" (BB-35).
Spis treści |
[edytuj] Projekt
W 1910 amerykańskiemu Bureau of Ordinance udało się zaprojektować i przetestować działo morskie kalibru 356 mm. Działo okazało się być wyjątkowo celne i można było przy jego pomocy oddawać strzały o powtarzalnych parametrach. Postanowiono, że na nowych okrętach będzie ono zastosowane jako główne uzbrojenie, gdyż w świecie wystąpiła tendencja do zwiększania kalibrów dział artylerii głównej wraz z wejściem do służby brytyjskich pancerników typu Orion uzbrojonych w działa 343 mm. Niemiecka marynarka zmieniła kaliber z 280 mm na 305 mm.
Pancerniki typu New York miały być piątym przedsięwzięciem w ramach budowy amerykańskich pancerników i były na etapie projektu wraz z szóstym typem – pancernikami typu Nevada. W tamtym czasie żaden z amerykańskich drednotów nie został przyjęty do służby, gdyż wszystkie znajdowały się na różnych stadiach projektowania i budowy. Praktycznie cała amerykańska Battle Line został zaprojektowana na podstawie doświadczeń z predrednotami lub obserwacji okrętów innych krajów[1].
[edytuj] Pancerniki typu New York
Okręty typu New York były ulepszonymi jednostkami typu Wyoming. Główną różnicą było to, że okręty późniejszego typu miały 5 dwudziałowych wież z armatami kal. 356mm, w przeciwieństwie do 6 wież dwudziałowych z działami 305 mm. Cztery działa znajdowały się w dwóch wieżach umieszczonych w superpozycji z przodu okrętu, cztery w podobnym ustawieniu z tyłu okrętu. Piąta wieża była umieszczona na śródokręciu, skierowana w tył i mogła strzelać tylko na boki. Centralna wieża i jej magazyny amunicyjne okazały się być trudne do utrzymania w nich odpowiednio niskiej temperatury, ponieważ w pobliżu przechodziły przewody pary pod wysokim ciśnieniem wychodzące z maszynowni. Typ New York był ostatnim, którego wszystkie okręty używały maszyn parowych potrójnego rozprężania. Były one lepsze pod względem zasięgu, ale gorsze pod względem osiągania prędkości maksymalnej w stosunku do turbin.
[edytuj] Projekt pancerza
Okręty były wyposażone w schemat opancerzenia podobny do pancerników typu Wyoming z małymi zmianami. Schemat opancerzenia pokładu był jednolity w przeciwieństwie do schematu wszystko albo nic (ang. All or Nothing) zastosowanego na pancernikach typu Nevada.
[edytuj] Historia służby
- 1916-1918 – oba okręty służyły w 6 Eskadrze Bojowej (ang. 6th Battle Squadron) Grand Fleet. W tym czasie "Texas" został pierwszym amerykańskim pancernikiem wyposażonym w platformę dla samolotów.
- 12 listopada 1918 – oba okręty były obecne przy kapitulacji niemieckiej Hochseeflotte w Scapa Flow
- lata 20. XX wieku – oba okręty przeszły przebudowę, w skład której wchodziło wymienienie kotłów, usunięcie jednego komina, instalacja 76 mm dział przeciwlotniczych, zamiana masztów kratownicowych na trójnożne oraz instalacja katapult i pomieszczeń dla trzech samolotów.
- 20 maja 1937 – USS "New York" był obecny na koronacji Jerzego VI.
- II wojna światowa – oba okręty brały udział w działaniach wojennych. Oba służyły we Flocie Atlantyckiej, a do ich obowiązków należało eskortowanie konwojów i wsparcie ogniowe w czasie lądowania w Casablance. "Texas" ostrzeliwał także cele nabrzeżne w trakcie lądowania w Normandii i w południowej Francji. Okręty przeszły także do Floty Pacyfiku by wspierać amerykańskich żołnierzy lądujących na Okinawie i Iwo Jima. Tam też "New York" został trafiony przez kamikaze. Po wojnie "New York" został użyty jako okręt cel w operacji Crossroads – testach bomb atomowych i został zatopiony w czasie ćwiczeń w 1948. USS "Texas" został oddany stanowi Teksas na cele muzealne i do dziś pozostaje w San Jacinto State Park w pobliżu Houston. USS "New York" otrzymał w czasie służby trzy odznaczenia battle star, natomiast "Texas" 5 battle star i Navy Occupation Service Medal. "Texas" jest ostatnim istniejącym amerykańskim pancernikiem z okresu I wojny światowej.
[edytuj] Bibliografia
- Max R. Newhart "Battleships", wyd. Max R. Newhart 2002. Missoula, Montana
- David Miller "WARSHIPS: 1860 to Present", wyd. MBI Publishing 2001, St. Paul, MN
- M. Hill Goodspeed Naval Historical Foundation "US Navy, A Complete History", wyd. Hugh Lauter Levin Associates, Inc. 2003
- Friedman, Norman:U.S. Battleships, An illustrated design history ISBN 0-87021-715-1
Przypisy
- ↑ Friedman, Norman:U.S. Battleships, An illustrated design history ISBN 0-87021-715-1 P96