Pantomima
Z Wikipedii
Pantomima to rodzaj przedstawienia, w którym aktor (mim) nie używa głosu, tylko odgrywa przedstawienie używając ruchu, mowy ciała i gestów. Często, ale nie zawsze, ma pomalowaną twarz na biało. Teatr pantomimy ma dwie typowe postacie. Pierwsza z nich to komedia służąca łatwej rozrywce. Zwykle unika ona poważnych tematów i skomplikowanej fabuły, gdyż ma przede wszystkim doprowadzić widza do śmiechu. Druga postać pantomimy może rozśmieszać nie mniej niż pierwsza, ale ma inny cel – prowokuje refleksję nad sensem życiowych zaangażowań człowieka. Prócz komicznych, podejmuje też poważne tematy, a czasem wzrusza. Wymaga ona od widza większego wysiłku wyobraźni i intelektu, dlatego jest w pewnym sensie sztuką elitarną i światową.
Znani mimowie:
- Jean-Gaspard Debureau
- Étienne Decroux
- Marcel Marceau
- Jean-Louis Barrault
- Samy Molcho
- Oleg Popow
- Pan Tau
- Jacques Le Coq
- Ladislav Fialka
- Henryk Tomaszewski
- Stefan Niedziałkowski
- Ireneusz Krosny
- Bartłomiej Ostapczuk
Pantomima obecnie stała się obiektem zainteresowań wielu psychologów, psychiatrów i psychoterapeutów. Według nich pantomima to naturalny kod, który niesie za sobą cały repertuar zachowań ludzkich, ma bowiem istotne znaczenia diagnostyczne i terapeutyczne. A. Mehrabian sądzi, że kanałem werbalnym w komunikacji przekazujemy różne informacje, natomiast kanałem niewerbalnym to, co w rzeczywistości chcemy powiedzieć…
ELEMENTY KOMUNIKACJI NIEWERBALNEJ WYKORZYSTYWANE W PANTOMIMIE Posługując się ruchem, mimiką, gestami możemy wyrazić jakąś sytuację bądź zdarzenie, ale duża ilość sygnałów jest wyrażana nieświadomie. Nabycie umiejętności odczytania tychże komunikatorów może być pomocne w korekcji zaburzonego zachowania i stworzyć nową jakość komunikacji. Oto niektóre z nich: • Kinezjetyka (mowa ciała, mimika twarzy, gestykulacja, ruch ciała, spojrzenie poza) • Samo prezentacja (człowiek zawierający się w wyglądzie zewnętrznym, budowa ciała, sposób ubioru) • Dotyk (stosunek emocjonalny, kultura osobista, obyczajowość, preferencje jednostki do jej kontaktów z otoczeniem) • Proksemika (dystans interpersonalny, relacje przestrzenne między komunikującymi się) • Chronemika (czas trwania jakiegoś wydarzenia, który jest także sygnałem komunikacyjnym) • Elementy otoczenia ( temperatura, oświetlenie, kolor, które wpływają na zachowanie jednostki) • Emblematy (gesty, akty mimiczne, które można zastąpić terminem słownym) • Ilustratory (wizualny komentarz, wzmacnia przekaz słowny z użyciem gestów i mimiki) • Adaptatory (gesty pomocnicze rozładowujące napięcie emocjonalne) • Pozy (ukazanie uczucia i emocji z większym natężeniem lub spokój i opanowanie) • Regulatory (porządkują płynność konwersacji za pomocą mimiki i ruchów ciała)
RODZAJE • Klasyczna (komedia, dramat) • Terapeutyczna (przedstawianie zadanego problemu)
METODY • Grupowe –wspólne przedstawienie lub rola obserwatora • Indywidualne –odgrywanie roli przez jednostkę, które dotyczy jakiegoś problemu • Psychogimnastyka • Mimogram – dramat przedstawiony mimicznie
CELE • Prezentowanie zdarzeń i towarzyszącym im uczuciom za pomocą ekspresji twórczej w formie ruchu scenicznego. • Uchwycenie panujących w grupie związków interpersonalnych podczas zajęć można zobiektywizować deklarację werbalną uczestników, co do ich stosunków interpersonalnych z innymi. • Pozwala na diagnozę jednostki i grupy. • Bezpośredniość wyrażania myśli i zyskiwanie nowych spostrzeżeń na temat problemu
FAZY PROCESU TERAPEUTYCZNEGO • Odprężenie, relaks, koordynacja ruchów • Ruch, gesty, mimika wyrażające zadany problem • Relaksacja grupy
ZNANI MIMOWIE • Jean-Gaspard Debureau • Étienne Decroux • Marcel Marceau • Jean-Louis Barrault • Samy Molcho • Oleg Popow • Pan Tau • Jacques Le Coq • Ladislav Fialka • Henryk Tomaszewski • Stefan Niedziałkowski • Ireneusz Krosny • Bartłomiej Ostapczuk
Konieczna E.J. (2006) Arteterapia w teorii i praktyce. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”
