Wikipedysta:Paterm/brudnopis3

Z Wikipedii

Flagelanci, flagellanci, biczownicy, kapnicy (łac. flagellantes, flagellarii) - członkowie bractw religijnych, istniejących od XIII do XV wieku, głównie we Włoszech, Niemczech, później także w Hiszpanii i Polsce, które praktykowały publiczne biczowanie się jako formę pokuty. Początkowo byli pozytywnie oceniani przez Kościół katolicki i objęli znaczną część ludności różnych stanów. Zwłaszcza podczas wielkich epidemii chorób charakterystyczne były procesje i wędrówki półnagich biczujących się do krwi kobiet i mężczyzn, prowadzonych przez księży z krzyżami i flagami. Z czasem do głosu dochodziła tłumiona seksualna podszewka tych aktów i część flagelantów praktykować poczęła potajemnie sado-masochistyczne orgie.

Hierarchia kościelna z czasem zaczęła krytycznie postrzegać biczowników z powodu przesadnego pojmowania pokuty, obawiając się ekscesów oraz utraty kontroli nad ruchem (niektórzy biczownicy odrzucali sakramenty). Wreszcie procesje biczowników zostały zakazane w 1349 r. przez papieża Klemensa VI w bulli Inter sollicitudines pod groźbą klątwy. W efekcie część biczowników podporządkowała się władzom, a część "zeszła do podziemia" przekształcając się w heretycką sektę, tropioną przez inkwizycję.

Umiarkowane biczowanie utrzymano jako dozwoloną praktykę pobożnościową w zakonach, a także w Wielki Piątek. Tak rozumiane biczownictwo było popularne do XVIII wieku. Biczownikami byli między innymi królowie polscy Zygmunt III Waza, Władysław IV Waza, Jan Kazimierz.

Biczownicnictwo znane było od starożytności, ale dopiero w XI w., zwłaszcza zaś w XIII w., wyszło poza mury klasztorów. Dyktowały je względy religijne lub praktyki magiczne. Około połowy XIII w. Italia, ogarnięta sporem między gwelfami a gibelinami, przeżywała istną epidemię biczowników. Biczownicy obnażali się do pasa, zadając sobie nawzajem razy aż do krwi. Niekiedy dochodziło na tym tle do histerii przeradzającej się w orgie, co pociągało za sobą konieczność interweniowania najwyższych władz kościelnych. W następnym wieku przez całą Europę przetoczyła się dżuma, powodując ponowny rozkwit sekt biczowników, zwłaszcza w Niemczech i Francji, choć nie ominęło to również Polski. Przeciwko biczownikom wypowiedział się papież Klemens VI, a także wielu władców, gdyż biczownicy burzyli porządek feudalny. Zainteresowała się też nimi inkwizycja. W późniejszych czasach biczownictwo nie zniknęło całkowicie - dochodzi do niego sporadycznie w katolickich wspólnotach Ameryki Łacińskiej. Również kilka współczesnych sekt ucieka się do praktyk tego rodzaju.

[edytuj] Bibliografia

• ABC chrześcijanina. Mały słownik, Sylwester Zalewski (red.), Warszawa 1999, s. 33. ISBN 83-85762-95-7
• Encyklopedia chrześcijaństwa, Henryk Witczyk (red.), wyd. 2, Kielce 2001, s. 97. ISBN 83-7224-330-1

[[Kategoria:Historia Kościoła katolickiego]] [[Kategoria:Średniowiecze]] [[da:Flagellant]] [[de:Flagellanten]] [[en:Flagellant]] [[es:Movimiento de los Flagelantes]] [[eo:Skurĝiĝantoj]] [[fr:Flagellant]] [[ia:Flagellante]] [[it:Flagellanti]] [[nl:Flagellant]] [[pt:Flagelante]] [[ru:Флагеллантство]] [[sr:Флагеланти]] [[fi:Flagellantit]] [[sv:Flagellanter]]