Piłakno

Z Wikipedii

Piłakno - jezioro morenowe na Pojezierzu Mrągowskim w województwie warmińsko-mazurskim w dorzeczu Krutyni.

Powierzchnia jeziora - 262 ha, długość 4,2 km, szerokość 1,1 km, maksymalna głębokość - 56,6 m, głębokość średnia 12,9 m, objętość jeziora 33784,6 tys. m³, powierzchnia zlewni całkowitej 18,1 km². Jest jednym z najgłębszych jezior Pojezierza Mazurskiego. Linia brzegowa dobrze rozwinięta, brzegi wysokie, częściowo zalesione. Dno urozmaicają liczne głęboczki. Jezioro zasilają nieliczne, małe cieki, największy uchodzi przy południowo - zachodnim brzegu. Odwadniane jest sztucznym odpływem do Jeziora Białego. Jezioro Piłakno składa sie z dwóch wyraźnie wykształconych plos - północnego, o głębokości maksymalnej 39,0 m i środkowego, głównego, o głębokości maksymalnej 56,6 m. Południowo - zachodnia zatoka, o największym przegłębieniu sięgającym 16,5 m, przedzielona jest w połowie dużą wyspą.

Przy zachodnim brzegu jeziora znajdują się pozostałości po osiedlu nawodnym z wczesnej epoki żelaza (400-120 r. p.n.e.) - obecnie zalane wodami jeziora - z kultury kurhanów zachodniobałtyjskich. Drewniana zabudowa mieszkalna (o powierzchni użytkowej 70 na 100 m) usytuowana była na kilkuwarstwowym ruszcie z belek.

Kilkaset metrów na południowy wschód od osiedla nawodnego znajduje się cmentarzysko korhanowe z tego samego okresu.Kurhany z kręgiem kamiennym i prostokątna komora grobowa, pochówki ciałopalne w popielnicach.

Przy południowo - wschodnim krańcu jeziora leży rezerwat Piłaki, który utworzono celem ochrony noclegowiska żurawi w okresie wędrówek, miejsc żerowania licznych gatunków ptaków oraz stanowisk rzadkich roślin.

Bibliografia:

• Darmochwał T., Rumiński M. J., 1996. Warmia Mazury, przewodnik. Agencja TD, Białystok
• Inspekcja Ochrony Środowiska WIOŚ w Olsztynie Raport o stanie środowiska województwa warmińsko - mazurskiego w 2005 roku