Piezoelektryczność

Z Wikipedii

Piezoelektryczność to zjawisko generowania potencjału elektrycznego przez elementy poddawane mechanicznemu ściskaniu lub rozciąganiu, lub na odwrót zmiany wymiarów tych elementów na skutek przykładania do nich potencjału elektrycznego. Wielkość potencjału wytworzonego w ten sposób jest wprost proporcjonalna do wielkości przyłożonej siły. Zjawisko to jest odwracalne.

W kryształach własności piezoelektryczne występują pod dwoma podstawowymi warunkami:

• w krysztale muszą występować liczne chemiczne wiązania jonowe
• wiązania te muszą mieć charakter anizotropowy.

Własności piezoelektryczne wykazują kryształy należące do 20 różnych klas symetrii. Najczęściej jednak w technice używane są płytki wycięte z kryształów kwarcu ukośnie do jednej z polarnych dwukrotnych osi symetrii i równolegle do osi Z.

W ciekłych kryształach własności piezoelektryczne występują gdy:

• tworzące je cząsteczki są uporządkowane (np. polu magnetycznym) tworząc rozległe monodomeny.
• cząsteczki te posiadają na końcach silnie polarne grupy (np. CN)
• cząsteczki te generują fazy optycznie czynne (np. Smektyczne C*).

Własności piezoelektryczne kryształów i ciekłych kryształów są wykorzystywane praktycznie w:

• generowaniu dźwięków (np. głośniki oparte na elementach piezoelektrycznych)
• rejestracji dźwięków (mikrofony oparte na elementach piezoelektrycznych)
• detekcji drobnych drgań (np. w czujnikach sejsmicznych, alarmach samochodowych itp.)
• do wytwarzania iskry elektrycznej (np. w zapalniczkach)
• płytki piezoelektryczne wycięte z kwarcu, rzadziej z turmalinu znajdują zastosowanie w radiotechnicznej aparaturze nadawczej do stabilizowania częstości drgań, w aparatach do badania materiałów przy pomocy ultradźwięków (defektoskopia)

Zobacz też: właściwości fizyczne i chemiczne minerałów, Przewodność elektryczna minerału, Piroelektryczność minerału