Polskie okręgi wyborcze
Z Wikipedii
Polskie okręgi wyborcze - obszary terytorialne wyznaczone przepisami odpowiednich ordynacji wyborczych zawartych w ustawach Ordynacja wyborcza do Parlamentu Europejskiego, Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, z których wybiera się reprezentację do wieloosobowych instytucji wybieranych w drodze głosowania.
Wyznacznikiem okręgu wyborczego jest rejestrowanie w nim list kandydatów do instytucji wybieranej spośród osób zamieszkujących na obszarze okręgu.
W zależności od rodzaju wyborów okręgi wyborcze dzielą się na okręgi, w których wybiera się przedstawicieli do Sejmu oraz Senatu; okręgi, w których wybiera się przedstawicieli do rad samorządowych - rad gminy, powiatu i sejmików wojewódzkich, a także okręgi w których wybierani są polscy przedstawiciele do Parlamentu Europejskiego.
Każdy z okręgów wyborczych posiada określoną liczbę mandatów, mandat oznacza miejsce w instytucji, które może zajmować pojedyncza osoba wchodząca w jej skład. Liczba mandatów okręgów do Sejmu, Senatu i rad samorządowych ustalana jest przed wyborami powszechnymi na podstawie liczby ludności zamieszkującej obszar okręgu oraz podziału na skupiska ludności (dla rad gminy).
W wyborach parlamentarnych mandaty rozdzielone są pomiędzy okręgi w ten sposób, aby na jeden mandat wypadało po około 82000 mieszkańców okręgu. W praktyce liczba mieszkańców przypadająca na jeden mandat waha się od 78320 (Opole) do 86367 (Wałbrzych). Ze względu na przemieszczanie się ludności na pobyt czasowy oraz różnice w strukturze demograficznej, ten sposób podziału mandatów między okręgi powoduje, iż liczba osób faktycznie uprawnionych do głosowania waha się obecnie od 61438 osób na jeden mandat w okręgu Tarnów do 82476 osób na jeden mandat w okręgu Warszawa I. W tym ostatnim okręgu do wyniku doliczane są głosy wyborców głosujących za granicą. W wyborach w 2007 było ich prawie 150 tysięcy (prawie 13% wszystkich w tym okręgu). Nie mają one jednak wpływu na liczbę mandatów do zdobycia.
Liczba mandatów przyporządkowanych poszczególnym okręgom w wyborach parlamentarnych i do rad samorządowych nie jest uzależniona od frekwencji wyborczej. W wyborach w 2007 na jeden mandat poselski w okręgu Warszawa I przypadało ponad 61 tysięcy głosujących - ponad dwa razy więcej niż w okręgu Opole, gdzie na jeden mandat przypadało zaledwie 29102 głosujących. W rezultacie, wyborcy oddający głosy w okręgu Warszawa I, choć stanowią 7% wszystkich aktywnych wyborców oddali głosy jedynie na 4% posłów, zaś wyborcy oddający głosy w okręgu Opole, stanowiąc jedynie 2,3% wszystkich osób, które udały się do urn, wybrali 2,8% posłów.
Liczba mandatów polskich przedstawicieli w Parlamencie Europejskim jest stała. Dzielona jest na poszczególne okręgi wyborcze w czasie obliczania wyników wyborów proporcjonalnie do liczby głosów uzyskanych w wyborach przez kandydatów.
Instytucje jednoosobowe: Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej oraz wójtowie gmin, burmistrzowie i prezydenci miast nie są wybierani w okręgach wyborczych.
Można przyjąć zwyczajowo, że okręgiem, w którym dokonuje się wyboru Prezydenta RP jest obszar całej Rzeczypospolitej Polskiej, zaś w przypadku wójta/burmistrza/prezydenta miasta jest to gmina lub miasto, w którym wybierana jest osoba.
okręgi wyborcze Sejmików wojewódzkich
- dolnośląskie - 5 okręgów:
- kujawsko-pomorskie - 6 okręgów:
- lubelskie - 5 okręgów:
- lubuskie - 5 okręgów:
- łódzkie - 6 okręgów:
- małopolskie - 6 okręgów
- mazowieckie - 7 okręgów
- opolskie - 5 okręgów
- podkarpackie - 5 okręgów
- podlaskie - 5 okręgów
- pomorskie - 5 okręgów
- śląskie - 7 okręgów
- świętokrzyskie - 5 okręgów
- warmińsko-mazurskie - 5 okręgów
- wielkopolskie - 6 okręgów
- zachodniopomorskie - 5 okręgów
Białystok • Bielsko-Biała • Bydgoszcz • Chełm • Chrzanów • Częstochowa • Elbląg • Gdańsk • Gdynia-Słupsk • Gliwice • Kalisz • Katowice • Kielce • Konin • Koszalin • Kraków • Krosno • Legnica • Lublin • Łódź • Nowy Sącz • Olsztyn • Opole • Piła • Piotrków Trybunalski • Płock • Poznań • Radom • Rybnik • Rzeszów • Siedlce • Sieradz • Sosnowiec • Szczecin • Tarnów • Toruń • Warszawa • Warszawa II • Wałbrzych • Wrocław • Zielona Góra