Popiwek
Z Wikipedii
Popiwek - potoczna nazwa podatku od ponadnormatywnych wypłat wynagrodzeń (PPWW).
Nazwa "popiwek" jest pochodną akronimu oficjalnej nazwy podatku (PPWW), oddającą przy tym w dużej mierze ducha tego podatku jako swoistej kary za "napiwek", czyli za podniesienie płac.
Spis treści |
[edytuj] Historia
[edytuj] Wprowadzenie popiwku
PPWW często utożsamiany jest z planem Balcerowicza, w rzeczywistości jednak podatek tego rodzaju jako obciążenia na "Państwowy Fundusz Aktywizacji Zawodowej" (PFAZ) wprowadzony został już w 1984, a od 1986 obowiązywała już nazwa podatku od ponadnormatywnych wypłat wynagrodzeń.
[edytuj] Walka z inflacją
W czasie transformacji gospodarczej początku lat dziewięćdziesiątych PPWW był jednym z elementów walki z hiperinflacją. Podatek ten obciążał te przedsiębiorstwa, które przekraczały ustalony w przepisach dopuszczalny poziom wzrostu płac.
Przykładowo, w styczniu 1990 fundusz płac był indeksowany współczynnikiem inflacji mnożonym przez 0,2, od lutego do kwietnia 1990 przez 0,3, a potem przez 0,6. Oznaczało to, że przedsiębiorstwa państwowe "bezkarnie" (tzn. bez narażenia się na dodatkowe obciążenie tym podatkiem), mogły zwiększyć swój fundusz płac o kwoty wynikające z tego indeksowania. Każda większa podwyżka funduszu płac obciążona była na początku 1990 roku:
- za przekroczenie wyznaczonego limitu o 0,1%-3% – "popiwkiem" równym 200% wypłaconej ponad limit kwoty;
- za przekroczenie limitu o ponad 3% – 500% tej kwoty.
Jako że "popiwek" nie obciążał bezpośrednio kieszeni zatrudnionych, a zatrudniające ich firmy, był skutecznym – ale i wywołującym negatywny wydźwięk oraz największe protesty – narzędziem antyinflacyjnym. Z drugiej strony narzędzie to działało automatycznie i bez uwzględnienia niuansów różniących poszczególne firmy. W szczególności nie odróżniało ono zwiększenia funduszu płac wynikającego z udzielenia podwyżek wynagrodzeń od na przykład zwiększenia tego funduszu wynikającego z wzrostu zatrudnienia, choćby przedsiębiorstwo właśnie podpisało wielki kontrakt wymagający istotnego naboru nowych pracowników. Wadą tego podatku było też niedostosowanie go do sezonowości dochodów w niektórych branżach, np. w rolnictwie.
[edytuj] Likwidacja podatku
Bardzo szybko – już w 1991 – rząd wycofał się z wymierzania PPWW firmom prywatnym; w sektorze publicznym protesty związków zawodowych wymusiły jego likwidację w 1992, a w pozostałych przedsiębiorstwach państwowych płacony był aż do 1993 roku włącznie. Ostatecznie w 1996 umorzono wynikające z niego zaległości od przedsiębiorstw górniczych.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- System podatkowy przed rozpoczęciem transformacji gospodarczej
- "'W TROSCE O PRACĘ – RAPORT UNDP'" – Polityka wobec pracy w Polsce i w innych krajach – rozdział IV str. 107 (całość)
- Dz.U. 1983 nr 75 poz. 334 – Ustawa z dnia 29 grudnia 1983 r. o Państwowym Funduszu Aktywizacji Zawodowej.
- Dz.U. 1985 nr 55 poz. 278 – Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 listopada 1985 r. w sprawie stawek podatku od ponadnormatywnych wypłat wynagrodzeń oraz zasad ustalania kwot wynagrodzeń wolnych od podatku.
- Dz.U. 1989 nr 74 poz. 438 – Ustawa z dnia 27 grudnia 1989 r. o opodatkowaniu wzrostu wynagrodzeń w 1990 r.
- Dz.U. 1994 nr 17 poz. 59 – Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 2 lutego 1994 r. w sprawie ustalenia ramowych zasad kształtowania wynagrodzeń oraz minimalnej kwoty zryczałtowanego podatku od wzrostu wynagrodzeń.
- M.P. 1994 nr 18 poz. 137 Zarządzenie Ministra Finansów z dnia 4 marca 1994 r. w sprawie częściowego zaniechania poboru niektórych podatków i innych należności, do których stosuje się przepisy o zobowiązaniach podatkowych, oraz warunków tego zaniechania.