Potulice (województwo kujawsko-pomorskie)

Z Wikipedii


Potulice
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	nakielski
Gmina	Nakło nad Notecią
Sołtys	Marek Małkowski
Położenie	53° 07' 30,5'' N 17° 41' 26,6'' E
Liczba mieszkańców • liczba ludności	2100
Strefa numeracyjna (do 2005)	52
Kod pocztowy	89-120
Tablice rejestracyjne	CNA
Położenie na mapie Polski Potulice

Potulice (do XVIII wieku Kantowo) – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, w gminie Nakło nad Notecią.

W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie bydgoskim

Wieś ta znajduje się na szlaku komunikacyjnym Nakło-Bydgoszcz. Do Nakla jest 7 km, a do Bydgoszczy około 20.

Znajduje się tam zespół pałacowo-parkowy oraz cmentarz ofiar obozu hitlerowskiego, dawna kaplica rodziny hr. Potulickich, a obecnie kościół parafialny pod wezwaniem "Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny".

Zespół pałacowo-parkowy w Potulicach powstał w XIX w. Z inicjatywy ojca hrabiny Anieli Potulickiej – hrabiego Kazimierza Potulickiego [1820 – 1880]. W głębi parku znajduje się dawny pałac Hrabiów Potulickich zbudowany przez hr. Kazimierza Potulickiego w 1865 roku. Pałac zbudowano zgodnie z duchem epoki w stylu neogotyku angielskiego, według projektu znanych architektów: Henryka Marconiego i Stanisława Hebanowskiego. Rezydencja hr. Potulickich należała do największych w Wielkim Księstwie Poznańskim. Na wschodnim skraju parku mieści się Kościół wybudowany w 1868 r. jako kaplica pałacowa w stylu późnoklasycystycznym, w krypcie, której znajdują się tablice nagrobne rodziny Potulickich. W pałacu mieściło się seminarium, szkoła podoficerów SS, stary obóz, w jego piwnicach karcer (bunkier).

Cmentarz wojenny w Potulicach mieści się na terenie byłego obozu przesiedleńczego i pracy (podobóz Stutthofu). Więziono tam około 30 tys. Więźniów, w tym około 500 dzieci. Na cmentarzu spoczywa blisko 1300 więźniów. Dokładna liczba ofiar nie jest znana. Miejsce spoczynku ofiar obozu hitlerowskiego upamiętnia poświęcony im pomnik (odsłonięty w roku 1969) oraz zespół grobów na Cmentarzu w Potulicach.

Potulice była wioską folwarczna. Jej właścicielem był prawdopodobnie Ignacy Potulicki. Urodził się 12. września 1793 r. w Krakowie, 19 czerwca 1825 otrzymał tytuł hrabiego. Potulicki był miedzy innymi szambelanem pruskiego króla Fryderyka Wilhelma. Zmarł 12 października 1871 w Potulicach. Do 1932 roku Potulice należały do hrabiny Anieli Potulickiej. Nie miała ona potomstwa, była ostatnia z rodziny Potulickich. Rodzimy, neogotycki pałac wybudowany przez S. Hebanowskiego w 1780, przekazała nowemu stowarzyszeniu zakonnemu. Przy pałacu znajdował się piękny, duży park (25ha) z wieloma starymi drzewami, np. kasztanami, dębami i grabami. Położenie pałacu było bardzo korzystne - centralne. Ostatnia przedstawicielka rodu Potulickich zapisała cały majątek Katolickiemu Uniwersytetowi w Lublinie. Zapis ten uzupełniło sformułowanie, ze pałac Potulickich miał zostać przekazany seminarium założonemu przez księży Chrystusowców. Bezpośrednio przed wybuchem wojny w 1939 roku grupa zakonników wyjechała z Potulic. Wielka europejska polityka zmieniła oblicze tej miejscowości. Ziemie te miały stać się integralną częścią Rzeszy. Za zmianami administracyjnymi wprowadzono nazwy okupacyjne Potulitz, a później Lebrechsdorf. W latach 1941-1950 Potulice z małej wioski stały się miejscem, które odmieniło życie Polaków i Niemców. Dzisiaj bolesna historia tej miejscowości zaczyna łączyć nie dzielić.

W Potulicach w czasie II wojny światowej znajdował się niemiecki obóz przesiedleńczy i obóz pracy Lebrechtsdorf. Po wojnie Centralny Obóz Pracy dla Niemców.