Pruska Łąka
Z Wikipedii
| Pruska Łąka | |
| Województwo | kujawsko-pomorskie |
| Powiat | golubsko-dobrzyński |
| Gmina | Kowalewo Pom. |
| Sołtys | Jerzy Orłowski |
| Powierzchnia | 11,3709 km² |
| Liczba mieszkańców (2008) • liczba ludności |
425 osób |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
56 |
| Kod pocztowy | 87-410 |
| Tablice rejestracyjne | CGD |
Pruska Łąka – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie golubsko-dobrzyńskim, w gminie Kowalewo Pomorskie.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
Charakterystyka ogólna:
Sołectwo Pruska Łąka położona jest w gminie Kowalewo Pomorskie w pobliżu rzeki Drwęcy i strugi Rychnowskiej. Sołectwo skupia dwie wsie: Pruską Łąkę i Szewę. Od strony południowej i zachodniej znajdują się duże obszary leśne. W lasach tych żyją różne gatunki zwierząt. Sarny, jelenie, dziki, daniele oraz różne gatunki grzybów: prawdziwki, gąski, podgrzybki, kurki, a także dużo ptactwa. Teren bardzo urozmaicony krajobrazowo – pozostałość polodowcowa. Są tu głębokie wąwozy, a w pobliżu strugi łąki. Mamy korzystne położenie niedaleko drogi krajowej nr 15, a zarazem na naszym terenie panuje spokój. Teren sołectwa o powierzchni 1137,09 ha w tym 612,58 ha gruntów ornych zamieszkuje 425 osób.
Historia miejscowości:
Pruska Łąka – pierwszy raz wzmiankowana w źródłach w 1403 roku jako Lanke, następnie Preusche Lance – za czasów Zakonu Krzyżackiego. W roku 1604 Pruska Łąka oraz od roku 1670 Pruskołąka, a obecnie nazwą urzędową jest Pruska Łąka. Wielkość majątku za czasów Krzyżackich to 35 włók, które należały do Komturstwa w Kowalewie. W roku 1900 – 625ha 22ar 79m2. Dokonane pomiary z marca 1937 roku podają: „pola uprawne 450ha, las 80ha, łąki 40ha, nieużytki 25ha. Gdy 3 lutego 1437 roku na rynku Torunia składano wierność i przysięgę naszemu królowi, pośród szlachty ziemi chełmińskiej znajdował się ówczesny dziedzic tej włości. Pruska Łąka od 1554r. należała do Mieszkowskich, Elzanowskich, burmistrza toruńskiego Jana Strobanta. Drogą spadku przechodzi w posiadanie Jana Kretkowskiego, Adama Dąbskiego, Tomasza z Lubrańca Dąbskiego. Dąbscy wydzierżawiają Pruską Łąkę dominikanom toruńskim, a władze Pruskie uznają majątek za dobra klasztorne. Dopiero w 1790 roku przyznano na powrót własność prywatną Stanisławowi Dąbskiemu. Od 1861 roku do początku XX wieku majątek należał do rodziny Steinbartów, Emila i syna Oskara. Pochowani oni są na cmentarzu ewangelickim w Pruskiej Łące obecnie mocno zdewastowanym przez obcych ludzi. Nad strugą Rychnowską (dawniej zwaną Łąką) znajdowała się czynna od XV wieku do roku 1657 papiernia, która produkowała papier dla Rady Miejskiej w Toruniu. Na produkowanym tu papierze znajdował się znak wodny z herbem Prus Królewskich. Znajdujący się tam młyn-papiernia został ostatecznie zniszczony w czasie potopu szweckiego w 1657 roku. W latach 1778 – 1783 osiedlili się tu Prusacy – 18 rodzin. W 1868r. było 15 domów mieszkalnych, które były zamieszkiwane przez 179 osób. Od chwili odrodzenia państwowości na domenie gospodaruje p. Roman Kenzer. Gospodarstwo liczyło 600ha. „Wybitny agronom i organizator – może być przykładem pracy z silnym nastawieniem na produkcję roślinną przy równoczesnym intensywnym dziale hodowlanym. Dział hodowlany posiada oborę zarodową zapisaną do Związku Hodowców Bydła Nizinnego w Toruniu. Posiada 35 krów i jałowiznę. Mleko dawniej odstawiane do Kowalewa, obecnie dostarczane do spółdzielczej mleczarni w Papowie Toruńskim. Prowadzi również hodowlę konia szlachetnego importowanego Francji. Wzorowe podwórze majątku, bieżącą wodę doprowadzaną przez wiatrak do budynków gospodarczych i dworku. W parku obok dworku prowadzi słynną hodowlę jeleni i danieli.” – cytat z Gazety Pomorskiej (czwartek, dnia 16 września 1937roku. Prawie sześć wieków historii małej miejscowości to dużo faktów i zdarzeń, których nie można zaprzepaścić.
Określenie przestrzennej struktury miejscowości:
W centrum wsi znajduje się dworek z końca XIX wieku obecnie zamieszkały przez 7 rodzin od 1998 roku z aktami notarialnymi mieszkań na własność. W latach poprzednich znajdowała się tu szkołą podstawowa siedmioklasowa, później ośmioklasowa, od której uczęszczało około 120 uczniów. Obok dworku zbudowanego przez Steinbartów park dworski, w którym rosną różne gatunki drzew. W parku p. Kenzer prowadził hodowlę danieli żółtych-nakrapianych oraz jeleni czarnych i żółtych. (zdjęcie w gazecie z 1937 roku) Pomieszczenie lodowni obok dworku przy wjeździe od strony drogi. Kuźnia – zabytkowa budowla, w której obecnie znajduje się sprzęt OSP. Pozostały po dawnym majątku budynek inwentarski, który samorząd mieszkańców wyremontował na świetlicę wiejską. Odbywały się w niej różne imprezy kulturalne, festyny, zabawy, wesela. Obecnie sala jest nieczynna z powodu bardzo złego stanu technicznego budynku. Obok remizo-świetlicy powstało 4 lata temu boisko dzięki inicjatywie Rady Sołeckiej wraz z sołtysem Jerzym Orłowskim. Budowa boiska przyniosła sołectwu nagrodę. Pruska Łąka za jego budowę zdobyła pierwsze miejsce i otrzymała nagrodę finansową w Konkursie „Przywróćmy urok naszej gminie” w 2005 roku. Pruska Łąka to wieś typowo rolnicza. Ludność prowadzi gospodarstwa rolne. Przeważa więc zabudowa rozproszona utworzona przy wielu drogach gminnych. Utrzymanie tak dużej długości dróg (10% dróg gminnych) 23 km. sprawia wiele kłopotów samorządowi lokalnemu. Pozostała część mieszkańców pracuje w okolicznych zakładach, część wyjechała za granicę w poszukiwaniu pracy.
Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości.
Sołectwo Pruska Łąka w obecnej chwili ma olbrzymie szanse rozwoju społeczno-kulturalnego oraz gospodarczego. W roku 2006 wybudowano z funduszy unijnych drogę asfaltową o długości 2545 metrów z Wielkiej Łąki do Pruskiej Łąki. To dzięki tej drodze będzie można dużo zmienić. Już teraz sprowadza się dużo mieszkańców Torunia a nawet Warszawy chcących się tutaj osiedlić. Powstaje na terenie sołectwa dużo działek budowlanych, na których są obecnie stawiane domy mieszkalne. Dzięki finansowemu wsparciu Urzędu Miasta i Gminy, w Pruskiej Łące ustawiono 5 lamp przy drodze powiatowej. We wszystkich przedsięwzięciach chętnie angażują się także mieszkańcy sołectwa. Wspólnie odnowiono dwa przystanki autobusowe, zrobili boisko dla dzieci, zaczęli organizować festyny, remontują drogi. (Gazeta Pomorska 9 kwietnia 2008r.)
 Most czołgowy nad strugą rychnowską |
Pruska Łąka posiada wspaniałe walory przyrodniczo-krajobrazowe, lasy, łąki, stawy rybne, zabytkowy jesion. Obiektami zabytkowymi są: dawny dwór, kuźnia, Dom z 1907 roku, czworaki dworskie, cmentarz ewangelicki (mocno zdewastowany), budynek po dawnej szkole podstawowej obecnie Dom mieszkalny i sklep. Przy dworze znajduje się park dworski, który wymaga pielęgnacji. Obecnie w zniszczonym budynku gospodarczym z czasów przed drugą wojną światową znajduje się małe pomieszczenie, w którym odbywają się zebrania wiejskie. W tej Sali przechowywany jest sztandar działającej prężnie w okresie tzw. „komuny” Ochotniczej Straży Pożarnej. Przechowywane są tu też zdobyte dyplomy i puchary. W budynku dawnej szkoły działał Klub „Ruch”, w którym prowadzono działalność Kulturalną. Odbywały się tu różne imprezy, oglądano telewizję były zawody rowerowe organizowane z okazji Dnia Dziecka. Prowadzona była kronika z działalności Klubu. Sołectwo jest całkowicie zelektryzowane, zwodociągowane. Wybudowano przydomowe oczyszczalnie ścieków w zakresie usuwania odpadów komunalnych. Każdy posiada pojemnik na śmieci. Wywóz obsługuje ZGKiM w Kowalewie Pom. Na terenie sołectwa o walorach turystycznych i obszarem objętym ochroną środowiska w zakresie wód, ziemi położonych w pobliży Drwęcy nie ma zakładów przemysłowych i innych zakładów pracy. Jedyną podstawową działalnością jest praca w rolnictwie. W przyszłości mogą powstać gospodarstwa agroturystyczne. Kapitał społeczny i kulturowy. W sołectwie prężnie działa Rada Sołecka pod przewodnictwem sołtysa Jerzego Orłowskiego. Tu radzi się wiele inicjatyw. Dużo już zrobiono. Podczas zebrania wiejskiego mieszkańcy otwarcie mówią o swoich problemach. Marzą teraz o nowej świetlicy, obecna nadaje się tylko do rozbiórki. Jest zapewnienie sołtysa i burmistrza (ostatnie zebranie wiejskie), że gmina będzie starać się o Unijne pieniądze na ten cel. Marzy się o utwardzeniu drogi, która przez Brzezinko i Brzeźno skróciłaby drogę do Torunia. W sołectwie działa też OSP i Koło Gospodyń Wiejskich.
