Rýchla brigáda
Z Wikipedii
Rýchla brigáda, Brygada Szybka (8 lipca 1941 - 23 lipca 1941), słowacki związek taktyczny zorganizowany w ramach planu Barbarossa, jednostka uczestnicząca w agresji na Związek Radziecki po stronie Niemiec od 23 czerwca 1941 (Zgrupowanie Szybkie).
Brygada ta wchodziła w skład słowackiego korpusu ekspedycyjnego (brygada zmotoryzowana i brygada piechoty) jako wyodrębniona część Armii Polowej dowodzonej przez gen. Malára, współdziałała z niemiecką 17 Armią w składzie HGr Süd, dowódcą 21. brygady został mianowany płk Rudolf Pilfousek. Jednostka ta została utworzona na bazie Grupy Szybkiej po inspekcji gen. Čatloša w dn. 8 lipca 1941.
W pierwszym etapie ofensywy otrzymała ona zadanie jak najszybszego przejścia przez granicę, pomiędzy Słowacją a Generalnym Gubernatorstwem, a następnie dojście do pogranicza sowieckiego. Dotarcie do rzeki San odbyło się bez strat własnych, ze względu na to, że nikt nie stawiał już oporu. Do pierwszych potyczek doszło z Sowietami jedynie opodal wsi Trzcianiec. Jednakże za rzeką San znajdowały się już umocnienia Linii Mołotowa, naszpikowane bunkrami, wałami przeciwczołgowymi oraz kozłami hiszpańskimi. Do ostrych walk doszło po raz pierwszy pod Załużem, gdzie jednostka poniosła poważne straty. 16 lipca 1941 dotarła do miasta Gródek. Z 22 na 23 lipca 1941 stoczyła bitwę z wojskami radzieckimi nieopodal wsi Lipowiec - Ilnice. Po bitwie brygada była reorganizowana i uzupełniona do dywizji typowo frontowej, tzw. Rýchla divízia, oraz porządkowo-policyjnej, tzw. Zaisťovacia divízia.
Spis treści |
[edytuj] Struktura brygady
- Dowództwo
- Motorizovaný priezvedný oddiel
- Dowództwo
- Kompania radiotelegraficzna
- Kompania samochodów pancernych
- Kompania dział przeciwpancernych
- Dwa plutony cyklistów
- Kompania kobieca
- Kompania pomocnicza
- Motorizovaný peší prápor (2. prápor, 6. pešieho pluku)
- Dowództwo
- Kompania radiotelegraficzna
- Kompania dzial przeciwpancernych
- Kompania młodzieży
- Bateria armat 75 mm
- Trzy plutony piechoty
- Pluk útočnej vozby
- Pluton sztabowy
- Dwa plutony czołgów
- Trzy baterie dział przeciwpancernych
- Delostrelecký oddiel (1. oddiel, 11. delostreleckého pluku)
- Veliteľstvo
- Rádiová čata
- Tri delostrelecké batérie (100 mm delá)
- Delostrelecká batéria (105 mm kanóny)
- Ženijná rota
- Spojovacia rota
- 117 oficerów
- 39 podoficerów
- 3390 żołnierzy
Na uzbrojenie jednostki składały się m.in. czołgi LT 35 (č.13838, 13846, 13857), LT 38 (č. V-3005), LT 40 (č. V-3037) oraz wozy pancerne OA vz.30 (č. 13403).
-
-
- W sierpniu 1941 jednostka ta została przeorganizowana na Ukrainie razem z 2. słowacką dywizję piechoty na 1. Mechanizována Divízia Armády Slovenskiej Republiky.
-
W roku 1942 Rýchla divízia walczyła w Rostowie na Donem oraz w górach Kaukazu. Na początku 1943 stan liczebny wojsk słowackich w ZSRR wynosił ok. 35 tys. żołnierzy. Po klęsce stalingradzkiej w roku 1943 jednostka ta została przerzucona na Krym a następnie jej część jako Zaisťovacia divízia (dywizja bezpieczeństwa) brała udział w niszczeniu partyzantki na Białorusi oraz Ukrainie natomiast druga grupa jako Dywizja techniczna została przerzucona na front włoski. 28 lipca 1943 cała dywizja powróciła z frontu wschodniego na Słowację, witana w tym dniu w Zwoleniu przez gen. Ferdinand Čatloša. Ogółem straty słowackie na froncie wschodnim w latach 1941-1943 wyniosły 2500 zabitych.
Późną jesienią 1944 dywizja została przemianowana na 1. słowacką dywizję piechoty. Na terenie Słowacji w roku 1944 dywizja przeszła jeszcze kolejną reorganizację jako tzw. Domobrona.
Przypisy
[edytuj] Literatura
- Charles Kliment: Slovenská armáda 1939-1945. Pilzno, 1996.
- Archív Múzea SNP Banská Bystrica, Fond XII, prír. č. S 88/87,
- Bajtos, I.: História slovenského Pluku útočnej vozby 1939 – 1944. Košice, 1987.
- Vojenský historický archív Bratislava: Fond 55; Fond 55-57-4; Fond spomienky, ŠZ, X–283,
- Jamriska, D.: Zaisťovacia divízia v ZSSR. Martin, júl 1967.
- АРУШАНЯН. Б.: Боевые действия 12-й армии в нчальный период войны. In: Военно-Истоический журнал, 1973, No. 6.
- Belko, J.: Zápisník z východného frontu. Bratislava: VPL, 1965.
- Gajdos-Breza, J.: Krvavá zem (Po stopách vojny na východe). Bratislava: MNO, 1941.
- КАМИНСКИЙ, В.: Для долговременной обороны. In: Техника молодёжи, 1989, No. 8, str. 42.
- Korcek, F.: Obrázky z Ukrajiny (Dojmy vojenského dopisovateľa). Bratislava: MNO, 1941.
- Padli za vlasť. w : Kalendár slovenského vojska (1943). Bratislava: MNO, 1943.
- Padzev, M. G.: V prvej i druhej línii (Pohraničníci vo vojne). Bratislava: Pravda, 1982.
- Pysny, E.: Oceľ a myšlienka (Články, reči a úvahy o prvej kapitole bojov slovenského národa proti boľševizmu). Žilina: MNO, 1941.
- Rudin, F. K.: Slovenská armáda na Ukrajine. Bratislava: MNO, 1941.
- Suvorov, V.: Všechno bylo jinak. Praha: Naše Vojsko, 1995.
Ťaženie slovenskej rýchlej skupiny (brigády) v SSSR od 23. júna do 30. júla 1941. Bratislava: MNO, 1941.
- Vasko, A.: Ranení rozprávajú... Bratislava: MNO, 1941.
Z galerie nositeľov železného kríža (Tankami proti nepriateľovi). In: Stráž vlasti, 2, 1944, č. 22, str. 12.
- Žukov, G. K.: Spomienky a úvahy. Bratislava: Pravda, 1974.
