Rekonstrukcja (bitwy)
Z Wikipedii
 |
W treści tego hasła występują prawdopodobnie wyrażenia zwodnicze, co nie jest zgodne z zasadami przyjętymi w Wikipedii. |
Rekonstrukcja (ang. reenactment) – stosunkowo młode zjawisko dotyczące szeregu działań związanych z odtwarzaniem wydarzeń historycznych. W Polsce nie ma jeszcze jednej, przypisanej mu nazwy.
Określana jest nazwami: rekonstrukcja militarna, inscenizacja bitwy, festyn historyczny, widowisko historyczne itp.
Wydaje się jednak, że termin rekonstrukcja, stosowany jest najczęściej.
Spis treści |
[edytuj] Efekt działania
Sens takich przedstawień ma swoich zwolenników i krytyków. Zasadnicza różnica dotyczy wpływu na pojmowanie historii przez najmłodszych. Czy wpływa to na ich zainteresowanie historią, czy wręcz przeciwnie, powoduje że zapadają im w głowę czarno-białe schematy rodem z bajek.
- Rekonstrukcja (wg zwolenników): ma na celu odtworzenie przebiegu batalii z przeszłości. Celem takiej rekonstrukcji jest krzewienie historii poprzez pokazanie na żywo replik sprzętu, replik ubioru, taktyki, komend, języka etc. stosowanego w przeszłości. Szczególny nacisk kładziony jest na szczegółowość w odwzorowaniu historycznym. Rekonstrukcje są świetną okazją do zobaczenia wielu zjawisk akustyczno – wizualnych takich jak np. wybuchy, dym, ranni itd. oraz są świetną lekcją historii.
- rekonstrukcja (wg przeciwników): takie inscenizacje powodują powstawanie fałszywych wyobrażeń o historii, rzadko są wierne historycznie, brak kontekstu historycznego pokazywanego wydarzenia powoduje jego spłycenie. Bardziej miażdżąco: to takie historyczne kreskówki, nie tylko nie uczą historii, ale jeszcze fałszują. Przykład: festyn w Biskupinie, na którym została pokazana walka legionów rzymskich. Młodzi ludzie, szczególnie dzieci mogą odnieść wrażenie, że Biskupin został kiedyś zdobyty przez Rzymian.
Ponieważ rośnie liczba osób uczestniczących w rekonstrukcjach nie ulega wątpliwości, że jest to przede wszystkim świetna zabawa.
[edytuj] Grupy rekonstrukcyjne
Na świecie od dawna panuje moda na uczestniczenie w rekonstrukcjach. Ze względu na ostre przepisy, które grupy samie sobie narzucają, dotyczące wierności broni i ubiorów z oryginałem, jest to dość drogie hobby. W Polsce również powstało wiele grup zajmujących się inscenizowaniem bitew. Oficjalną nazwą nadawaną takim grupom jest grupa rekonstrukcji historycznej (w skrócie GRH).
Tworzone grupy składają się zazwyczaj z osób pochodzących przeważnie z jednej miejscowości i okolic. Wybierają profil działania, dotyczący konkretnej epoki, a czasem nawet konkretnej formacji wojskowej (np. GRH-2 pułk szwoleżerów itp.). Z reguły związany jest z wydarzeniem, które odbyło się gdzieś blisko miejsca zamieszkania, lub zamkiem czy twierdzą które akurat "są pod ręką". Nie jest to reguła, w Polsce istnieją też grupy rekonstrukcyjne Indian, z których każda, a jakżeby inaczej, odpowiada innemu plemieniu: Apaczów, Komanczów itd. Każdy członek grupy zobowiązany jest do samodzielnego zdobywania ekwipunku: czyli strojów z epoki, uzbrojenia itp. Część elementów nawet sami wykonują na podstawie dostępnych źródeł historycznych. Członkowie muszą dysponować dużą wiedzą na temat ubioru i uzbrojenia z danego okresu. Na Zachodzie rozwinął się bardzo zyskowny handel, gdzie można dostać już niemal wszystko. Np. kompletny ubiór żołnierza z epoki napoleońskiej kosztuje ok. 5 tys. zł. Nawiasem mówiąc, w Polsce produkcja wielu warsztatów kowalskich przestawiła się na produkcję starej broni i pracuje pełną parą żeby zaspokoić wciąż rosnące zapotrzebowanie.
Podstawowym zadaniem grup jest odtwarzanie wydarzeń historycznych w formie widowiska. Większość z nich to działania nonprofit, cieszące się poparciem lokalnych władz jako działania o dużej wadze promocyjnej dla okolicy. Istnieją też wyspecjalizowane grupy, które można wynająć do uświetnienia prywatnej czy firmowej imprezy. Część grup prowadzi specjalne treningi władania bronią białą, gdzie nierzadko dochodzi do prawdziwych pojedynków. Ewenementem jest słynna na świecie polska zawodowa grupa kaskaderska specjalizująca się w odtwarzaniu niebezpiecznych scen. Oczywiście w strojach z epoki. Jej członkowie maja za sobą niejeden występ w filmach historycznych.
[edytuj] Historia rekonstrukcji w Polsce
Jakkolwiek moda na to swoiste hobby przyszła z całą pewnością z zachodu to pierwsze "nieśmiałe" rekonstrukcje odbywały się już w PRL.
- 1967 – marsz słowiańskich wojów
- 1978 – inscenizacja turnieju rycerskiego na zamku Golub-Dobrzyń
- 1992 – pierwsza rekonstrukcja Grunwaldu. Przybyło 20 rycerzy (dla porównania: w roku 2006 – 1700 rycerzy i 4000 osób z całej Europy, ponad 80 000 widzów)
- 1998 – odtworzenie bitwy nad Bzurą. Pierwsza rekonstrukcja bitwy z II wojny światowej
Same bitwy nie wyczerpują skali zjawiska. Rekonstrukcje odbywają się w Biskupinie, rekonstrukcją były też próby przepłynięcia Wisły na tratwie (zbudowanej wg danych historycznych) itp.
[edytuj] Rekonstrukcje dziś
- 2006 – ilość inscenizacji jest niesamowita – co więcej, większość z nich to już wydarzenia cykliczne odbywające się co roku: samego powstania warszawskiego dotyczyło kilka z nich. Najliczniejsze to:
- bitwa pod Grunwaldem,
- festiwal Wikingów (na wyspie Wolin)
- bitwa pod Pułtuskiem
- bitwa nad Bzurą
