Taktyka
Z Wikipedii
Taktyka (gr. taktiká ) - teoria i praktyka posługiwania się jednostkami wojskowymi dla osiągnięcia zamierzonego celu. Taktyka jest najniższym poziomem sztuki wojennej. Wyższymi szczeblami sztuki wojennej są: operacja i strategia.
Taktyka dotyczy reguł użycia stosunkowo niewielkich jednostek wojskowych zwanych związkami taktycznymi. Jest sztuką osiągania zwycięstwa (czy ogólniej: zamierzonych celów) w konkretnych warunkach. Przyjmuje się też, że taktyka dotyczy ograniczonej przestrzeni (np. do XX w. do terenu, który można objąć wzrokiem) i czasu (rzędu doby).
Taktyka (w odróżnieniu od sztuki operacyjnej i strategii) jest silnie związana i zależna od zmian organizacyjnych i technicznych w wojsku. Przykładowo kawaleria, której podstawowym sposobem użycia (taktyką) przez wieki była szarża wraz z wprowadzeniem karabinu maszynowego i szybkostrzelnej artylerii zaczęła używać koni jedynie do szybkiego przemieszczania się a do walki kawalerzyści zsiadali z koni, wykonując szarżę jedynie w wyjątkowych, sprzyjających okolicznościach. Nawet drobna zmiana w wyposażeniu może skutkować istotną zmianą sposobu walki (taktyki). Bardzo skuteczna taktyka wilczego stada polegająca na grupowym ataku okrętów podwodnych w nocy z wynurzenia musiała zostać porzucona po wprowadzeniu radaru.
Taktyka może być też specyficzna dla warunków terenowych lub pogodowych. Zdarza się, że w sposób walki (taktyka) jest opracowywany na użytek jednej bitwy, jak np. w przypadku ataku na Eben Emael.
W innym ujęciu,- taktyka to bezpośrednia walka zbrojna, mająca na celu bezpośrednie zniszczenie (zgładzenie, definitywne rozbicie) sił i środków walki, bez względu na jch wielkość (skalę). Taktyka prowadzona jest w dwuch podstawowych rodzajach: natarciu i oporze, przyczym najczęściej prowadzone są one w formie pozycyjnej. Manewr w taktyce, zwłaszcza mający na celu okrążenie (osaczenie) przeciwnika, jest bardzo rzzadko stosowany. Najczęstrzym manewrwm taktycznym jest rotacja (luzowanie) jednostek tak w natarciu, jak i oporze.
Spis treści |
[edytuj] Etymologia
Słowo taktyka pochodzi od greckich słów tássein, táttein znaczących układać, porządkować, ustawiać w szyku.
[edytuj] Podział taktyki
Taktyka dzieli sie na taktykę ogólną i taktykę rodzajów wojsk.
- Taktyka ogólna obejmuje teoretyczne podstawy taktyki, teorię i praktykę przygotowania i prowadzenia walki przez ogólnowojskowe pododdziały, oddziały i związki taktyczne oraz koordynację działań taktycznych rodzajów wojsk.
- Taktyka rodzajów wojsk obejmuje teorię i praktykę przygotowania i prowadzenia walki przez specjalistyczne pododdziały, oddziały i związki taktyczne rodzajów wojsk.
- Teoria taktyki wyznacza jej zakres problemowy. Wyjaśnia istotę walki. Stanowi zespół tez i twierdzeń logicznie uporządkowanych oraz uzasadnionych, a także określa efektywne i sprawdzone w praktyce sposoby przygotwania i prowadzenia walki.
- Praktyka taktyki - to wynikające z teorii wszelkie świadome i celowe działania wojsk na poziomie taktycznym. Wyróżniamy wojenną oraz pokojową praktykę taktyki, podczas której jest weryfikowana efektywność i funkcjonalność koncepcji teoretycznych.
[edytuj] Historia
- III tysiąclecie p.n.e. - pierwsze ślady stosowania taktyki w konfliktach pomiędzy miastami Mezopotamii - starcia piechoty, oblężenia miast, forsowanie murów obronnych za pomocą taranów, drabin i kładek.
- II tysiąclecie p.n.e. - pierwsze zastosowanie koni, jeźdźcy uzbrojeni byli najczęściej w łuki i miecze z brązu. Wymusiło to zastosowanie przez piechotę zwartych szeregów w celu obrony przed atakami konnych.
- XVII wiek p.n.e. - pojawienie się rydwanów bojowych. Załogę rydwanu stanowił woźnica oraz wojownik miotający oszczepy i strzelający z łuku. Najdoskonalej taktykę wykorzystania rydwanów stosowali Hetyci - dzięki tej taktyce pokonali armię egipską pod wodzą Ramzesa II w bitwie pod Kadesz. Hetyci uzbroili rydwany dodatkowo w kosy zamontowane do kół rydwanów oraz stałe osłony z przodu pojazdu.
- VI wiek p.n.e. - wprowadzenie przez Greków i później Macedończyków szyku piechoty (hoplitów) zwanego falangą.
- III wiek p.n.e. - wojska rzymskie zaczynają stosować szyk trójliniowy (tzw. trójszereg)
- średniowiecze - dominowała taktyka indywidualnych pojedynków pomiędzy opancerzonymi rycerzami. Rola piechoty uległa znacznemu zmniejszeniu.
- XIV wiek - pojawienie się w Europie broni palnej zmieniło taktykę prowadzenia bitew. Przed atakiem kawalerii i piechoty przeprowadzony był ostrzał artyleryjski pozycji nieprzyjaciela.
- XV wiek - początki stosowania dział w marynarce wojennej.
- XVI wiek - wynalezienie pierwszych pistoletów i karabinów z zamkami kołowymi. Zaczyna być stosowana taktyka zwana karakolem. Uzbrojona w karabiny kawaleria oddaje strzał, następnie rozjeżdża się na boki umożliwiając oddanie strzału następnymi szeregowymi. Później taktyka ta została przyjęta również przez piechotę.
- XIX wiek - wynalezienie karabinu samopowtarzalnego. Wymogło to zmianę taktyki ataku. Piechota nie mogła już nacierać zwartym szeregiem, zaczęła nacierać tyralierą - kolejne rzędy żołnierzy oddzielone od siebie średnio o 10 metrów.
- XX wiek - pierwsze użycie czołgów, gazów bojowych i rakiet na polu bitwy
[edytuj] Zobacz też
- przegląd zagadnień z zakresu wojskowości
- Falanga (szyk bojowy)
- Schiltron
- Taktyka Motti
- Taktyka żabich skoków
- Testudo (formacja)
- Wilcze stado
[edytuj] Bibliografia
Praca zbiorowa, 2005, Wielka Historia Świata, Polskie Media Amer.Com, ss. 182-183, ISBN 83-7425-026-7
