Rezerwat przyrody Las Piwnicki
Z Wikipedii
 |
Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Należy w nim poprawić: dokonać wikizacji i podziału na sekcje. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość. |
Rezerwat przyrody Las Piwnicki – leśny rezerwat przyrody o ochronie częściowej, położony w województwie kujawsko-pomorskim, na terenie gminy Łysomice (wieś Piwnice), w pobliżu Torunia.
Powierzchnia 37,2 ha.
Ochronie podlega grąd z 300-letnimi dębami oraz 160-letnimi sosnami. Jeden z najstarszych rezerwatów przyrody w Polsce, założony w 1924 r. Na jego terenie działa Stacja Ekologiczna Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Rezerwat przyrody Las Piwnicki został utworzony zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 25 sierpnia 1956 roku.
Powierzchnia rezerwatu wynosi 37,20 ha i obejmuje oddziały 55, 56 i częściowo 75, położone w leśnictwie Olek w Nadleśnictwie Dobrzejewice. Celem ochrony jest zachowanie wielogatunkowych zbiorowisk leśnych o cechach naturalnych, występujących na glebach wytworzonych z piasków terasowych i wydmowych. Rezerwat reprezentuje niewielki, dobrze zachowany fragment bogatych florystycznie lasów i borów mieszanych, porastających w przeszłości rozległe obszary pradoliny Wisły. Las Piwniczki należy do najstarszych rezerwatów przyrody na ziemi chełmińskiej, którego ochronę zainicjował w 1924 r. prof. A. Wodziczko. W wyniku interwencji prof. Wodziczki, Wojewoda Pomorski w 1924 r. wydał zakaz prowadzenia prac zrębowych w Lesie Piwnickim. Powierzchnia rezerwatu znajduje się na IX erozyjno-akumulacyjnym terasie pradoliny Wisły, w pobliżu krawędzi wysoczyzny morenowej. Południową granicę stanowi malowniczo meandrująca Struga Łysomicka. Najwyższe wzniesienie występuje w środkowo-zachodniej części rezerwatu i osiąga 71,5 m n.p.m. Teren obniża się łagodnie ku zachodowi, gdzie znajduje się punkt najniższy 61,5 m n.p.m. W rezerwacie znajdują się dwa wały wydmowe o wysokości 3-5 metrów, wydłużone w kierunku zachodnim.
Skałą macierzystą gleb rezerwatu są ubogie piaski luźne. Wykształciło się tu dziewięć typów i podtypów genetycznych gleb, z których najliczniej reprezentowane są gleby automorficzne – rdzawo-zbielicowane i rdzawo-brunatne, a następnie gleby semihydromorficzne, kompleks gleb murszastych i bielicowo-murszastych oraz gleby hydromorficzne – murszowo-torfowe i murszowo-mineralne. Przeważającym typem próchnicy jest mull i moder. Gleby rezerwatu Las Piwnicki wyróżniają się dużą żyznością pomimo niskiej zawartości składników pokarmowych w skale macierzystej. Wynika to z biologicznej akumulacji związków pokarmowych w powierzchniowych poziomach glebowych oraz intensywnego obiegu ich w układzie: gleba – drzewostan – gleba (Prusinkiewicz, K. Biały – 1976 r.). Warunkiem trwania tego korzystnego zjawiska jest utrzymanie obecnego składu roślinności i stosunków wodnych. Istniejący układ warunków glebowo-siedliskowych jest szczególnie cenny dla badań nad produkcyjnością ekosystemów leśnych. Gatunkami panującymi w drzewostanach rezerwatu są: sosna pospolita, dąb bezszypułkowy i szypułkowy, grab pospolity, olsza czarna oraz brzoza gruczołkowata i omszona. Z krzewów spotykać można: leszczynę pospolitą, berberys zwyczajny, bez czarny, czeremchę zwyczajną, dereń świdwę, kruszynę, trzmielinę europejską i brodawkowatą oraz tawlinę.
Większość drzewostanów posiada strukturę piętrową. Górne piętro tworzy sosna w wieku od 150 do 200 lat i dąb 250-300 letni. W piętrze dolnym występuje dąb i grab. Od kilkunastu lat występuje intensywne wydzielanie się starodrzewu sosnowego. Do częściej spotykanych gatunków runa leśnego należą gatunki charakterystyczne dla grądów, borów i olszyn: konwalia majowa i dwulistna, czyściec leśny, gwiazdnica wielokwiatowa, gajowiec żółty, kokorycz wątła, orlica pospolita, śmiałek pogięty, borówka czernica, skrzyp leśny, siódmaczek leśny, marzanka wonna, przylaszczka, złoć mała i żółta, zawilec gajowy i niecierpek pospolity. Fauna rezerwatu reprezentowana jest przez wszystkie gatunki płazów, gadów, ptaków i drobnych ssaków charakterystycznych dla obszaru niżowego. Badania wykazały, ze pierwotnych zespołem leśnym na terenie rezerwatu był grąd w różnych wariantach ekologicznych. Wprowadzenie sosny spowodowało częściową degradację siedliska grądowego. Obecnie zachodzi regeneracja fitocenozy grądu z właściwym dla tego siedliska drzewostanem grabowo-dębowym. Zadaniem nauki jest obserwacja tego procesu oraz dokumentacja możliwości ubogiego siedliska i jego potencjału ekologicznego.
