Rogatka

Z Wikipedii

Rogatka – mały budynek, parterowy albo dwukondygnacyjny stawiany przy głównym trakcie komunikacyjnym prowadzącym do miasta. Był siedzibą miejskich władz skarbowych, których zadaniem było pobieranie opłat celnych i drogowych. Rogatki stawiane były parami, po obu stronach drogi. Pomiędzy nimi ustawiano zamykającą przejście ruchomą barierę. Budowanie rogatek rozpoczęto w drugiej połowie XVIII wieku, czyli w okresie większej, wychodzącej poza dawniejsze bramy miejskie, rozbudowy miast.

rogatka kolejowa w Finlandii
ostrzegawczy znak drogowy przed rogatką kolejową	oznaczenie rogatki przed wjazdem na płatny odcinek drogi we Włoszech

Współcześnie określenia rogatki miasta używa się także do określenia miejsca na granicy miejscowości przy drodze nawet, gdy nie ustawia się już tu żadnych punktów pobierania opłat ani kontrolnych.

Rogatka to także nieco archaiczne określenie tzw. strzeżonego przejazdu kolejowego, tj. skrzyżowanie drogi ze szlakiem kolejowym zaopatrzone w szlaban zamykany na czas przejazdu pociągu. Przejazd taki oznaczany jest w Europie charakterystycznym ostrzegawczym znakiem drogowym z symbolem odcinka płotu (wersja tego znaku używana w Polsce nosi oznaczenie A-9). Również każde inne przegrodzenie drogi szlabanem nazywane bywa rogatką i oznaczane charakterystycznym znakiem zakazu (w Polsce oznaczenie B-32) w postaci białej tarczy z czerwonym obramowaniu z grubą poziomą czarną linią pośrodku, nad i pod którą znajduje się napis (czasem dwujęzyczny) wyjaśniający, jaki rodzaj rogatki znajduje się za znakiem; najczęściej spotykane to: CŁO/ZOLL (na granicach państwowych) i POBÓR OPŁAT (przed płatnymi odcinkami dróg). Spotyka się też czasem znak B-32 z napisem ROGATKA USZKODZONA, ustawiany przez pracowników kolei na tych strzeżonych przejazdach kolejowych, na których z różnych przyczyn szlabany są uszkodzone.

Zobacz też: przegląd zagadnień z zakresu architektury.