Rozporządzenie z mocą ustawy

Z Wikipedii

Rozporządzenia z mocą ustawy mają charakter źródeł powszechnie obowiązującego prawa (art. 234 ust. 2 Konstytucji). W Polsce prawo do ich wydawania ma od 17 października 1997 roku jedynie Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, tylko w czasie stanu wojennego.

De iure, moc wiążąca takich rozporządzeń w tym czasie jest ograniczona, ze względu na fakt, iż podlegają one zatwierdzeniu na najbliższym posiedzeniu Sejmu. De facto jednak, do tego czasu moc rozporządzeń z mocą ustawy jest równa ustawom. Rozporządzenia te mogą dotyczyć według art. 228 ust 3-5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej:

zasad działania organów władzy publicznej podczas trwania stanu wojennego,
zakresu w jakim mogą zostać ograniczone wolności i prawa człowieka i obywatela w trakcie trwania stanu wojennego,
zakresu, trybu i podstaw wyrównywania strat majątkowych wynikających z tych ograniczeń.

Przy wydawaniu rozporządzeń z mocą ustawy należy wziąć pod uwagę stopień zagrożenia. Powinny one zmierzać do jak najszybszego przywrócenia normalnego funkcjonowania państwa.

Rozporządzenia z mocą ustawy jest jedną z dwóch znanych polskiemu systemowi prawa form aktów prawnych zrównanych z ustawami, drugą jest ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie umowa międzynarodowa. Jest to odstępstwo od fundamentalnej dla hierarchii źródeł prawa zasady reguły nadrzędności i wyłączności ustawy.

W przeciwieństwie do ustaw, rozporządzenia z mocą ustawy muszą wykazywać się stosownym umocowaniem, pochodzącym z innego aktu prawnego (rozporządzenia Rady Ministrów z mocą ustawy za taką podstawę brały ustawę zawierającą stosowne upoważnienie. Podjęcie takiej ustawy wymagało bezwzględnej większości głosów i następowało na umotywowany wniosek Rady Ministrów. Późniejsza droga legislacyjna wyglądała już według dzisiejszych schematów).

[edytuj] Bibliografia

Banaszak B., Prawo konstytucyjne, Warszawa 2004.
Boć J., Konstytucje Rzeczypospolitej Polskiej oraz komentarz do Konstytucji RP z 1997 roku, Wrocław 1998.
Garlicki L., Konstytucja RP. Komentarz, Warszawa 2003.