Wikipedysta:Rozek19/Zalecenia edycyjne dotyczące świątyń i parafii

Z Wikipedii

Niniejsza strona nie stanowi oficjalnie przyjętych zaleceń edycyjnych Wikipedii, aczkolwiek nie ma zakazu kierowania się poniższymi zaleceniami, a jest to wręcz wskazane dla zachowania pewnego poziomu haseł.

[edytuj] Nazwa

• powinna być możliwie krótka, bo hasła szuka się zawsze po krótszej (np. parafia św. Pawła w Warszawie) niż dłuższej nazwie (np. parafia pod wezwaniem świętego Pawła Apostoła w Warszawie-Pradze)
• nie należy mieszać artykułu o kościele parafialnym z artykułem o parafii
  • jednakże, do chwili utworzenia stosownego hasła, dopuszczalne jest utworzenie wspólnego hasła o parafii (nie o kościele parafialnym!) i wprowadzenie stosownych przekierowań
  • połączone hasło o parafii i jej świątyniach należy rozdzielić, jeśli zawartość sekcji dopuszcza na rozdzielenie artykułów
• w przypadku świątyni, powinna odzwierciedlać aktualną (lub ostatnią w przypadku budynków nieistniejących) rangę świątyni:
  • kościół (nie: kościół parafialny, kościół filialny, kościół farny; nie: fara ze względu na różne i nieformalne kryteria, które kwalifikują świątynię jako farę)
  • kaplica
  • kolegiata (nie: kościół kolegiacki)
  • katedra, konkatedra, archikatedra (nie: kościół katedralny)
  • bazylika (większa, mniejsza?), bazylika katedralna itp.
  • cerkiew
• zawiera nazwę miejscowości, nie zaś dzielnicy czy ulicy, chyba że jako ujednoznacznienie (wówczas i tak musi w pierwszej kolejności paść nazwa miejscowości)
• nie powinna zawierać wyrażenia "pod wezwaniem " ani "pw. " (zgodnie z konsensusem)
• nie powinna zawierać nazwy zakonu obsługującego świątynię/parafię, np. franciszkański, franciszkanów, OO. Franciszkanów, Ojców Franciszkanów itp.
• nie powinna zawierać wyznania, np. rzymskokatolicki, greckokatolicki, ewangelicko-augsburski, prawosławny itp.
• nie powinna zawierać stylu architektonicznego, np. barokowy, gotycki itp.
• nie powinna zawierać żadnych innych, zbędnych, dodatkowych i potocznych określeń, np. zamkowy, parafialny, ul. Ptasia / przy ulicy Ptasiej itp.
• może zawierać ujednoznacznienie – na samym końcu nazwy (w nawiasach):
  • terytorialne, np. dzielnica, ulica
  • historyczne, np. stary/nowy, istniejący/nieistniejący
  • religijne, np. rzymskokatolicki, ewangelicko-augsburski
• wezwanie świętego zawiera skrót "św." (małe ś, bo skróty pisze się z małej litery^{[1][2][3][4][5]}), nie zaś pełny wyraz "święty"
  • wezwanie dwóch lub więcej świętych zawiera:
    • ten sam skrót "św." powtórzony (np. parafia św. Jana i św. Augustyna), ewentualnie pojedynczy (np. parafia św. Jana i Augustyna)
    • nie zawiera skrótu "św.św." ani ze spacją "św. św."^[6]
    • nie zawiera skrótu "śś.", gdyż jest to błąd ortograficzny^[7]
    • w drodze wyjątku^[8] pisze się pełną nazwą "Świętych Apostołów", "Świętych Archaniołów", "Świętych Aniołów" (w tym "...Stróżów")
  • w drodze wyjątku pisze się pełną nazwą "świętego", jeśli nie jest to osoba kanonizowana, np. Krzyża Świętego, Trójcy Świętej, Ducha Świętego, Rodziny Świętej, Świętego Zbawiciela
  • zamiast MB, MBKP, NMP, NSPJ pisz lepiej: "Matki Bożej", "Królowej Polski", "Najświętszej Maryi Panny", "Najświętszego Serca Pana Jezusa" itp.
  • skrót "św." pisze się zawsze przed imieniem (św. Jana, nie Jana św.), zaś pełny wyraz "świętego/świętych/świętej" zazwyczaj po wyrazie (Rodziny Świętej, nie: Świętej Rodziny)

[edytuj] Przekierowania

• zbędne są przekierowania z nazw "pw.", "pod wezwaniem"
• zbędne są przekierowania z nazw "świętego/świętej/świętych/św./św. św.", jeśli zastosowano inną, lecz prawidłową nazwę artykułu
• potrzebne są przekierowania z nazw skróconych, np. "MBKP -> Matki Bożej Królowej Polski" itp.

[edytuj] Zdanie wstępne

• o świątyni — zawiera rangę świątyni, wyznanie, wezwanie, miejscowość, parafię; ewentualnie w razie wyraźnej potrzeby także dekanat i diecezję (przy parafii) oraz dzielnicę, ulicę, gminę czy powiat (przy miejscowości)
  • przykładowy (fikcyjny) wzór dla świątyni:

• o parafii — zawiera wyznanie, wezwanie, miejscowość, dekanat, diecezję; ewentualnie w razie wyraźnej potrzeby także archidiecezję (przy dekanacie) oraz dzielnicę, gminę czy powiat (przy miejscowości)
  • przykładowy (fikcyjny) wzór dla parafii:

[edytuj] Kategorie

• artykuł o świątyni lub parafii umieszczony jest w kategorii danego wezwania, wraz z sortowaniem według nazwy miejscowości, np. [[Kategoria:Świątynie pod wezwaniem Świętych Apostołów Piotra i Pawła|Poznań, katedra]] lub [[Kategoria:Parafie pod wezwaniem św. Anny|Wrocław]]
• nazwa kategorii zawsze zawiera pełny zwrot "pod wezwaniem"

[edytuj] Infobox

• artykuł o świątyni powinien korzystać z szablonu {{Świątynia infobox}}, zaś o parafii – z szablonu {{Parafia infobox}} zgodnie z planami sprzątania szablonów (uściślone przez Zbyszek ^Dyskusja).

[edytuj] pw.

Na Wikipedii przyjęło się nazywać świątynie i parafie bez zwrotu "pw.". Ewentualne przekierowanie jest zbędne, bowiem:

• w razie jego braku użytkownik i tak dojdzie do celu (wikiwyszukiwarka pokaże właściwy link)
• zazwyczaj nikt nie wpisuje "pw." ani "pod wezwaniem", jeśli szuka jakiegoś kościoła czy parafii
• jest kilkaset(???), a docelowo kilkanaście tysięcy, haseł o świątyniach i parafiach posiadających wezwanie; trzeba by sprawiedliwie wszystkim porobić przekierowania
• niektóre wezwania mają kilka wariantów ("św./Świętego/świętego Krzyża" albo "Krzyża św./Świętego/świętego"; NMP albo Najświętszej Maryi Panny; MB, Matki Bożej albo Matki Boskiej); teoretycznie i je trzeba by przekierowywać; w większości przypadków jest to zbędne (jedyny problem jest ze skrótami - NMP, MB)
• zwrot "pw." prowokuje do błędów ortograficznych ("p. w.", "śś.")
• zwrot "pw." jest superfluum

[edytuj] śś.

Zgodnie z obowiązującymi zasadami polskiej ortografii, skoro skrót od wyrazu w liczbie pojedynczej "święty, święta" to "św.", to skrót od wyrazu w liczbie mnogiej "święci" to "św. św.". Oto opinie polonistów potwierdzające taki wariant:

• Słownik ortograficzny języka polskiego wraz z zasadami pisowni i interpunkcji, opracowanie zasad pisowni i interpunkcji polskiej – prof. dr Mieczysław Szymczak; wyd. VII, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1986, ISBN 83-01-05654-1, s. 131, pkt 8:

  "Aby wyrazić za pomocą skrótu liczbę mnogą rzeczowników, które w liczbie pojedynczej oznaczane są skrótem jednoliterowym, podwajamy tę literę i na końcu stawiamy kropkę, np. pp. (panowie, państwo), oo. (ojcowie, np. bernardyni), ss. (siostry, np. urszulanki); skróty dwuliterowe i więcejliterowe powstałe przez odrzucenie zakończenia wyrazu powtarzamy zachowując ich oddzielną pisownię, np. ob. ob. (obywatele), tow. tow. (towarzysze), doc. doc. (docenci), prof. prof. (profesorowie), dyr. dyr. (durektorzy), inż. inż (inżynierowie), red. red. (redaktorzy).

Nieprawidłowy natomiast jest skrót "śś." od wyrazu "święci". Oto opinie polonistów odrzucające taki wariant:

• Poradnia Językowa PWN http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=2520

  "(...) Chyba że chodziło o skrót śś. (tekst pytania nie zawierał liter ze znakami diakrytycznymi), który wymienia J. Podracki w Słowniku skrótów i skrótowców. Skrót ten być może ma oparcie w praktyce językowej, lecz jest niezgodny z regułą ogólną, którą podają Nowy słownik ortograficzny PWN (na s. LXXI) i J. Podracki w swoim słowniku (na s. 21), ponieważ polskim skrótem wyrazu święty jest św., a nie ś. (...)"

Ponadto, w niektórych słownikach (w tym ortograficznych) istnieje osobne hasło "św.", nie ma natomiast osobnego hasła, ani adnotacji w hasłach "św." i "święty", że miałby być dopuszczalny skrót "śś". Oprócz ww. słowników sprawdzałem ponadto, że nie ma "śś." w następujących słownikach:

• Słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. nacz. Witold Doroszewski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1977
• Biblioteka Gazety Wyborczej i Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007, ISBN 978-83-01-15102-7:
  • Słownik języka polskiego, t. 5 (ISBN 978-83-01-15094-5)
  • Słownik ortograficzny, t. 11 (ISBN 978-83-01-15102-7)
  • Teresa Kruszona, Ortografia i nie tylko..., t. 13, brak ISBN
• internetowy słownik ortograficzny PWN http://so.pwn.pl/

[edytuj] Przypisy

1. ↑ http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=2294
2. ↑ http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=1314
3. ↑ http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=7584
4. ↑ http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=7371
5. ↑ http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=1314
6. ↑ http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=2396
7. ↑ http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=2520
8. ↑ Co do zasady, "z imionami świętych słowo święty (także w postaci skróconej do św.) piszemy zasadniczo małą literą: święty Piotr, św. Anna itp."
   http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=5788
   http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=2509

[edytuj] Z dyskusji wikipedystów

Dyskusje wikipedystów nt. nazw i skrótów używanych w artykułach o świątyniach i parafiach:

• 03.2005 Wikipedia:Kawiarenka pod Wesołym Encyklopedystą/Archiwum 4#"Kościół św." czy "Kościół pw św." w nazwie hasła ?
• 11.2005 Wikipedia:Kawiarenka pod Wesołym Encyklopedystą/Archiwum 13#Zasady pisowni i dodawanie świętych
• 12.2005 Dyskusja wikipedysty:Selena von Eichendorf/File 6#śś.
• 12.2005 Dyskusja wikipedysty:Julo/Archiwum4#Katedra
• 12.2005 Wikipedysta:Macieias/A1#śś.
• 03.2007 Dyskusja wikipedysty:Adamt/Archiwum marzec#Kościół śś. Szczepana i Anny w Raszynie
• 09.2007 Dyskusja wikipedysty:Sacud#śś.