Ruchy religijne Indian

Z Wikipedii

Indiańskie ruchy religijne - ruchy społeczne dotyczące zmian w zakresie systemu wierzeń, wartości, symboli i praktyk religijnych, charakterystyczne dla Indian Ameryki Północnej w okresie europejskiej kolonizacji kontynentu. Były one rezultatem głębokich i gwałtownych przekształceń zachodzących w dotychczasowym życiu społecznym, religijnym i gospodarczym tubylczych plemion - zwłaszcza w XVIII i XIX wieku - na skutek kontaktów z cywilizacją pochodzenia europejskiego, utraty tradycyjnych terytoriów plemiennych i źródeł utrzymania, częstych konfliktów zbrojnych i wysiedleń, epidemii chorób oraz działalności misyjnej i edukacyjnej prowadzonej przez Europejczyków i ich potomków na terenie dzisiejszych Stanów Zjednoczonych i Kanady.

Doktryna nowych tubylczych ruchów religijnych łączyła zazwyczaj elementy pierwotnych religii indiańskich plemion danego obszaru, objawienia (wizje) tubylczych proroków - inicjatorów i duchowych przywódców większości tych ruchów - oraz nauki chrześcijańskich misjonarzy różnych wyznań. Ruchy te obiecywały zazwyczaj odzyskanie utraconych ziem, powrót zmarłych przodków, wybitych bizonów i innych zwierząt oraz zniknięcie białych ludzi. Od swych wyznawców oczekiwały - ustami proroków - określonych postaw społecznych i zachowań, w tym m.in. życia w czystości i zgodzie z dawnymi tradycjami, powstrzymania się od picia alkoholu i kradzieży oraz porzucenia obyczajów (a często i przedmiotów) przejmowanych przez Indian od białych.

Niepisane zwykle zasady, lokalny i krótkotrwały zazwyczaj charakter indiańskich ruchów religijnych oraz niezrozumienie (a często wrogość) otoczenia do ich wyznawców sprawił, iż w większości (poza związanym z masakrą nad Wounded Knee Tańcem Ducha) są one stosunkowo słabo znane i opisane, a ich nieliczne charakterystyki zawierają szereg informacji i ocen nieprawdziwych, nieprecyzyjnych lub z różnych względów zafałszowanych.

Podobne ruchy religijne - o cechach zarówno wspólnych, jak i unikalnych - występowały w okresie konkwisty i kolonizacji w różnych częściach Ameryki Północnej, Środkowej i Południowej.

[edytuj] Niektóre ruchy religijne Ameryki Północnej

• religia Big Head
• religia Bole-Maru
• odrodzenie religijne Czirokezów (1811-1813)
• posłanie Proroka Delawarów (ang. Delaware Prophet's Message, po 1760)
• Dream Dance
• religia Ziemianki (ang. Earth Lodge Religion)
• religia Pióra (ang. Feather Religion)
• Taniec Ducha (ang. Ghost Dance, po 1870)
• Taniec Ducha (ang. Ghost Dance, po 1890)
• religia Handsome Lake'a
• religia Shakerystów (ang. Shaker Religion)
• posłanie Proroka Kenekuka (początek XIX w.)
• Taniec Proroka (ang. Prophet Dance)
• ruch Redbird Smitha (przełom XIX i XX w.
• posłanie Proroka Skolaskinów (po 1870)
• posłanie Proroka Tenskwatawy (początek XIX w.)
• posłanie Proroka Wabokieshieka (po 1830)
• religia Washani
• Taniec Washat (ang. Washat Dance)