Rumpel

Z Wikipedii

Rumpel, drążek sterowy - najprostsze urządzenie do poruszania sterem jednostki pływającej, a mówiąc dokładniej, do wychylania płetwy sterowej. Stanowi je ramię nałożone bezpośrednio na głowicę trzonu steru, lub na górną część samej płetwy sterowej. Ramieniem tym operuje bezpośrednio sternik, trzymając je cały czas w ręku, lub (przy stałych kursach) blokując w odpowiedniej pozycji liną, wkładając w odpowiednie wycięcie listwy z karbami lub unieruchamiając w inny sposób.

Rumpel współcześnie występuje tylko na małych jednostkach. Jest w postaci prostego, lub lekko wyprofilowanego drążka. Na jednostkach nieco większych niż najmniejsze, do rumpla mocuje się przedłużacz rumpla w postaci dodatkowego drążka połączonego z rumplem ruchomo, lub też zamiast rumpla stosuje się rogatnicę (rodzaj widełek). Wtedy można obracać sterem w pełnym zakresie jego ruchu, bez wstawania z miejsca, siedząc w dodatku nie centralnie, lecz na wybranej burcie.

Na większych jednostkach rumpel zastąpiony jest różnego rodzaju urządzeniami przekazującymi ruch z koła sterowego, ale w dawnych czasach rumpel używany był nawet na dużych żaglowcach, a wtedy do poruszania nim trzeba było nawet grupy osób.

Obecnie nawet na większych jednostkach stosowany bywa rumpel awaryjny, zakładany na głowice trzonu steru w razie awarii szturwału lub sterociągów.

Rumplem nazywa się także jeden z elementów urządzenia sterowego - dźwignię znajdującą się najbliżej głowicy trzonu. W tym wypadku zamiast rumpla może być stosowany także sektor sterowy.

Zobacz też: przegląd zagadnień z zakresu żeglarstwa.