Ryboprzełącznik
Z Wikipedii
Ryboprzełącznik lub Przełącznik RNA (ang. Riboswitch) - łańcuch kwasu rybonukleinowego mRNA który reguluje ekspresję kodowanego przez siebie białka. Ryboprzełącznik składa się z dwóch części: aptameru wiążącego metabolit oraz platformy ekspresyjnej, która po związaniu metabolitu z aptamerem może zmieniać swoją strukturę przestrzenną wpływając w ten sposób na ekspresję genu. Związanie metabolitu powoduje zmianę ekspresji genu (zahamowanie lub indukcję). Regulacja może odbywać się na poziomie transkrypcji lub translacji. Platforma ekspresyjna może formować strukturę szpilki do włosów, która wymusza terminację transkrypcji, maskować miejsce wiązania rybosomu, uniemożliwiając translację, wpływać na dostępność sygnałów do splicingu, czy też zawierać rybozym, który przecina sam siebie.
Przełączniki RNA występują przede wszystkim u bakterii oraz w niewielkiej liczbie organizmów eukariotycznych takich jak rośliny, np. rzodkiewnik pospolity (Arabidopsis thaliana), ryż siewny (Oryza sativa), czy Poa secunda, oraz grzyby, np. Neurospora crassa, Aspergillus nidulans i sierpik Fusarium oxysporum. Ryboprzełączniki uczestniczą w regulacji metabolizmu tych organizmów - wpływają na intensywność syntezy wielu związków organicznych takich jak np: zasady azotowe budujące kwasy nukleinowe czy kobalamina. Istnieje także ryboprzełącznik mogący wiązać się z kationami magnezu przez co ma on wpływ na regulacji gospodarki tego mikroelementu. Natomiast u człowieka zidentyfikowano dotychczas jeden przełącznik RNA, wiążący 2-aminopurynę, pełni on jednak dosyć istotną role ponieważ reguluje on ekspresję TNF-α, który pełni ważną rolę podczas zakażeń wirusowych i transformacji nowotworowej.
[edytuj] Bibliografia
- Winkler WC, Breaker RR. Regulation of bacterial gene expression by riboswitches. Annu. Rev. Microbiol. 2005;59:487-517. PMID: 16153177
