Rzeź Béziers
Z Wikipedii
Rzeź Béziers wojny albigeńskie |
|||||||||||||||||
Béziers dzisiaj |
|||||||||||||||||
Data | 22 lipca 1209 | ||||||||||||||||
Miejsce | Béziers, Langwedocja | ||||||||||||||||
Wynik | wymordowanie mieszkańców | ||||||||||||||||
Terytorium | Królestwo Francji | ||||||||||||||||
|
Rzeź Béziers to krwawy epizod wojen albigeńskich w początkach XIII wieku w Langwedocji. Skutkiem zdobycia miasta przez krzyżowców wymordowana została cała ludność, a miasto uległo zniszczeniu.
Spis treści |
[edytuj] Przyczyny
Papież Innocenty III ogłosił w 1209 roku krucjatę przeciwko katarom. Hrabia Tuluzy, Rajmund VI, który do tej pory tolerował ich na podległym sobie terenie, postanowił pojednać się z Kościołem i zgodzł się przewodniczyć krucjacie[1]. Z ramienia kościoła krucjacie przewodził legat papieski Arnaud Amaury, opat z Cîteaux.
[edytuj] Przebieg wydarzeń
21 lipca 1209 10-tysięczna armia krzyżowców podeszła pod niewielkie miasteczko Béziers nad rzeką Orb, zamieszkane zarówno przez katolików, jak katarów i Żydów. Dzień wcześniej Rajmund Roger Trencavel, wicehrabia Carcassonne i Béziers, przekonał mieszczan, że powinni się bronić i wytrzymać kilka dni nim nadejdzie odsiecz. Tymczasem ani fortyfikacje miejskie ani mieszkańcy nie byli przygotowani do oblężenia. Mury były stare, od dawna nie naprawiane, bramy miejskie ledwie trzymające się na zawiasach, a mieszkańcy od dawna nie szkoleni w rzemiośle wojennym.
Krzyżowcy oblegli miasto. Dowódcy zebrali się na naradę by opracować szczegóły oblężenia, gdy tymczasem na moście nad rzeką pojawił się tłum mieszczan wywijających białymi flagami, strzelających z łuków i rzucających kamienie, wszystko do wtóru głośnych okrzyków mających sprowokować krzyżowców. Kilku rycerzy rzeczywiście ruszyło na most, ale szybko zostali odparci zostawiając jednego zabitego, którego tłum poćwiartował i wrzucił do rzeki. To sprowokowało licznych, a spragnionych łupów ciurów obozowych. Zaczęli gromadzić sie coraz liczniej przez wejściem na most, a pod wieczór zaatakowali i chociaż uzbrojeni byli w większości jedynie w noże i drewniane pałki, furia ich ataku była nadzwyczajna. Mieszczan na moście zatłuczono pałkami w kilka chwil, po czym nastąpił nie skoordynowany, przez nikogo nie dowodzony szturm. Atakujący pięli się na mury, gołymi rękami wyrywali kamienie z zaprawy, pod uderzeniami drągów, siekier i zaimprowizowanych taranów ustąpiły bramy i rankiem 22 lipca żądny krwi tłum wdarł się do miasta.
W kościele św. Marii Magdaleny wyrżnięto w pień 7000 ludzi, w tym mężczyzn, kobiety i dzieci, a nawet odprawiających mszę kapłanów. Podobnie było w kościele Saint-Nazaire i w miejskiej synagodze. Na ulicach miasta zabito dalsze kilka tysięcy. Ludzi mordowano w domach, które po obrabowaniu podpalano. Dopiero w tym momencie wojsko zdecydowało się wkroczyć do akcji. Rycerstwo zajęło się głównie odbieraniem ciurom zrabowanych dóbr i przeszukiwaniem tych miejsc, które uszły uwagi pierwszej fali rabusiów. Tymczasem miasto płonęło coraz większym ogniem. Wkrótce hełmy i kolczugi zaczęły parzyć. Oślepieni dymem zdobywcy rzucili się do ucieczki w panice tratując się nawzajem, zostawiając na pastwę płomieni tych mieszkańców Béziers, którzy przeżyli masakrę.
W czasie ucieczki z miasta runął do rzeki most miejski, grzebiąc kilkudziesięciu niedawnych rabusiów.
Arnaud zdał papieżowi listownie następującą relację: "Dzisiaj Wasza Świątobliwość, dwadzieścia tysięcy mieszkańców wydano mieczowi, niezależnie od posady, wieku, czy płci"[2].
[edytuj] Ciekawostki
Z rzezią miasta wiąże się anegdotyczna wymiana zdań pomiędzy krzyżowcami, a opatem Arnaud. Zapytany jak krzyżowcy mają odróżniać katarów od chrześcijan Arnaud miał rzekomo odpowiedzieć: "Zabijcie wszystkich! Bóg rozpozna swoich" (łac. Caedite eos! Novit enim Dominus qui sunt eius)[3]. Ten dialog, zapisany przez mnicha Cezarego z Heisterbach w powstałym blisko sześćdziesiąt lat po wspomnianych wypadkach dziele o znamiennym tytule Dialogus miraculorum, jest jednak dzisiaj uważany za apokryficzny[4]
[edytuj] Bibliografia
- Mark Gregory Pegg: A Most Holy War. Oxford University Press, 2008. ISBN 978-0-19-517131-0.
- Régine Pernoud: Inaczej o średniowieczu. Gdańsk: "Marabut"; Warszawa : "Volumen", 2002. ISBN 839167035X.
Przypisy
- ↑ ks. Marian Banaszak, Historia Kościoła Katolickiego, t.2, str.168-9
- ↑ Patrologia Latinae cursus completus, series Latina, ed. J-P Migne 1844-64 Paris, Vol. 216:col. 139
- ↑ Caesarius of Heisterbach, Caesarius Heiserbacencis monachi ordinis Cisterciensis, Dialogus miraculorum, ed. J. Strange, Cologne 1851, Vol. 2 ,s. 296-8
- ↑ Régine Pernoud: Inaczej o średniowieczu. Gdańsk: "Marabut"; Warszawa : "Volumen", 2002, s. 17. ISBN 839167035X.