Saab J35 Draken
Z Wikipedii
Saab J 35 Draken | |
Saab J35 Draken w barwach lotnictwa austriackiego |
|
Dane podstawowe | |
Państwo | Szwecja |
Producent | Svenska Aeroplan AktieBolag (SAAB) |
Typ | myśliwsko-przechwytujący samolot odrzutowy |
Konstrukcja | metalowa ze skrzydłami w postaci podwójnej delty |
Załoga | 1 pilot |
Historia | |
Data oblotu | 25 października 1955 |
Lata produkcji | 1955 - 1974 |
Wycofanie ze służby | 1999 |
Dane techniczne | |
Napęd | 1 × Volvo Flygmotor RM6C turboodrzutowy |
Moc | 56,89 kN (78,5 kN z dopalaniem) |
Wymiary | |
Rozpiętość | 9,4 m |
Długość | 15,35 m |
Wysokość | 3,89 m |
Powierzchnia nośna | 49,2 m² |
Masa | |
Własna | 8250 kg |
Użyteczna | 11400 kg |
Startowa | 17650 kg |
Zapas paliwa | 3000 litrów |
Osiągi | |
Prędkość maksymalna | 2119 km/h |
Prędkość przelotowa | 1763 km/h |
Prędkość wznoszenia | 10500 m/min |
Pułap | 19995 m |
Zasięg | 2000 km |
Rozbieg | 650 m |
Dane operacyjne | |
Użytkownicy | |
Austria, Dania, Finlandia, Szwecja | |
Rzuty | |
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Saab J 35 Draken - (szw. słowo draken w tym przypadku oznacza "latawiec", ale również znaczy "smok" ) lub Saab 35 szwedzki samolot myśliwski produkowany przez wytwórnię Saab w latach 1955 - 1974. Myśliwiec Draken powstał jako następca samolotu Saab Tunnan i myśliwskiej wersji Saab Lansen.
J 35 Draken był pierwszym europejskim ponaddźwiękowym samolotem myśliwskim.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Na początku ery samolotów odrzutowych Szwecja podjęła decyzję o wyposażeniu swojej armii w myśliwiec przechwytujący zdolny do działań przeciw bombowcom i myśliwcom na dużych wysokościach, tak jak amerykański F-104 Starfighter. We wrześniu 1949, szwedzkie ministerstwo obrony FMV (Försvarets materielverk) wystosowało zapotrzebowanie na myśliwiec i nad którym prace rozpoczęto jeszcze w tym samym roku. Dodatkowym wymaganiem była zdolność maszyny do operowania z dróg publicznych jako tymczasowych pasów startowych z możliwością tankowania i uzbrajania samolotu przez słabo wykwalifikowany personel składający się z żołnierzy służby zasadniczej, którzy po przeszkoleniu mieli wykonywać te czynności w czasie nie dłuższym niż 10 minut.
Samolot posiadał charakterystyczny zarys skrzydeł w postaci podwójnej delty, gdzie jeden kształt delty był nałożony na drugą szerszą deltę. Węższa, wewnętrzna część skrzydła miała kąt 80° przystosowany do lotów z dużymi prędkościami podczas gdy zewnętrzna, szersza o kącie 60° wykazywała lepsze własności przy niskich prędkościach. Kształt skrzydła w postaci podwójnej delty okazał się dość rewolucyjny dlatego też do prób ze skrzydłem tego typu zbudowano samolot testowy. Był nim Saab 210 zwany mini draken (mały smok). Napęd maszyny testowej stanowił jeden silnik turboodrzutowy Svenska Flygmotor RM6B/C (Rolls-Royce Avon 200/300) z wbudowanym agregatem startowym umożliwiającym rozruch silnika w sytuacjach awaryjnych. W celu skrócenia drogi lądowania zastosowano spadochron hamujący.
Wszystkie Drakeny były samolotami przechwytującymi za wyjątkiem maszyn używanych przez lotnictwo Danii, które były samolotami szturmowymi zdolnymi do przenoszenia pocisków rakietowych AGM-12 Bullpup, systemów zakłócających, oraz powiększonych zbiorników paliwa. Wewnętrzne zbiorniki paliwa również były większe. Duńskie Drakeny były najcięższą wersją samolotów tego typu.
[edytuj] Osiągi
W czasie kiedy wprowadzano do służby samolot Draken, charakteryzował się on doskonałymi parametrami. Chociaż nie był zaprojektowany jako myśliwiec do walk powietrznych, jego doskonałe własności manewrowe powodowały, że także przy takich zastosowaniach doskonale się sprawdzał.
J35 Draken był wielokrotnie modyfikowany i ulepszany, a ostatnia wersją był J 35J z początku lat 90. XX wieku. Później zaprzestano modyfikacji, zastępując go przez samoloty typu Saab Viggen i Saab Gripen. Nadal jednak wiele egzemplarzy pozostaje w służbie poza Szwecją, a także w wersjach cywilnych. Specjalne wersje były eksportowane głównie do Danii i Finlandii. W 1985 roku lotnictwo wojskowe Austrii zakupiło 24 wyremontowane egzemplarze wersji samolotu Saab-Scania Drakar. W USA sześć sztuk Drakarów zakupionych od Danii służy jako samoloty do szkolenia pilotów w National Test Pilot School (NTPS).
[edytuj] Wersje samolotu Draken
- J 35A - Pierwsza wersja produkcyjna, nie wszystkie egzemplarze posiadały radar, niektóre zmodyfikowano do przenoszenia sensorów IR. Zbudowano 90 egzemplarzy.
- J 35B - Zmieniona dysza wylotowa silnika, pierwsza wersja przystosowana do przenoszenia uzbrojenia przeciwlotniczego. Zbudowano 61 egzemplarzy.
- Sk 35C - Dwumiejscowa wersja szkolna. Ostatni samolot z silnikami Avon 200 lub RM 6BS. Przebudowano 25 egzemplarzy z wersji J 35A.
- J 35D - Najszybsza wersja Drakena, paliwo kończyło się szybciej niż mógł on osiągnąć prędkość maksymalną. Pierwszy Draken z silnikiem Avon 300 lub RM 6C. Zbudowano 90 egzemplarzy.
- S 35E - Nieuzbrojona wersja rozpoznawcza.
- J 35F - Pierwsza wersja wyposażona w pociski radarowe naprowadzane radarem. Zbudowano 230 egzemplarzy.
- J 35F-2 - Ulepszona wersja wyposażony w urządzenia przeszukujące pracujące w podczerwieni. Znany również jako J 35F.
- J 35J - Ulepszona wersja J 35F-2, główną zewnętrzną różnicę stanowiły dwa zaczepy pod wlotami powietrza służące do podwieszenia pocisków rakietowych AIM Sidewinder.
- SAAB 35H - Przeznaczona na eksport dla szwajcarskiego lotnictwa. Nigdy nie została dostarczona.
- SAAB 35XD - Duńska wersja eksportowa.
- F-35 jednomiejscowy myśliwiec,
- TF-35 dwumiejscowy samolot szkolny
- RF-35 samolot rozpoznawczy.
- SAAB 35XS - Wersja myśliwska dla Fińskich Sił Powietrznych. Produkowany na licencji przez fińską firmę Valmet.
- SAAB 35BS - Używane J 35B sprzedane do Finlandii
- SAAB 35DS - Używane J 35D sprzedane do Finlandii
- SAAB 35CS - Używane Sk 35C sprzedane do Finlandii
- SAAB 35OE - Zmodyfikowane J 35D sprzedane do Austrii
- SAAB J 35J - Ostatnia modernizacja Drakena. Zmodernizowano do tej wersji 65 sztuk wersji J 35F
Ogólnie wyprodukowano 615 samolotów Draken, z czego do Danii wyeksportowano 51 sztuk, do Finlandii 45 i do Austrii 24 (w wersji J 35D).
[edytuj] Oznaczenia Drakenów
- J 35 - Wersja myśliwska (od szwedzkiego Jakt)
- S 35 - Wersja rozpoznawcza (od szwedzkiego Spaning)
- Sk 35 - Wersja szkolna (od szwedzkiego Skol)
[edytuj] Uzbrojenie
Cztery punkty mocowania uzbrojenia lub dodatkowych zbiorników paliwa. W wersji J dwa dodatkowe punkty mocowania rakiet Sidewinder.
- AIM-9J Sidewinder - pocisk rakietowy powietrze-powietrze
- AIM-9B Sidewinder - pocisk rakietowy powietrze-powietrze
- RB-27 Falcon - pocisk rakietowy powietrze-powietrze (HM 55 i HM 58)
- 2 × działka ADEN kalibru 30 mm po 150 nabojów na działko (w wersjach F i późniejszych stosowano tylko jedno działko)
- Do atakowania celów naziemnych do 500 kg bomb lub rakiet
- Maksymalny udźwig 2900 kg