Seppuku
Z Wikipedii
Seppuku (jap. 切腹) - japoński rytuał samobójstwa poprzez rozpłatanie mieczem wnętrzności, nazywany również pospolicie harakiri ('hara' znaczy brzuch, 'kiri' to rzeczownik odczasownikowy - cięcie, w Japonii raczej nieużywane i uznawane za wulgarne).
Według tradycji japońskiej to właśnie w brzuchu mieściła się dusza, był on też miejscem, w którym, jak wierzyli, umiejscowione były uczucia. Rozcięcie brzucha miało być dowodem niewinności samobójcy i okazania szczerości jego zamiarów. Po śmierci był on oczyszczany ze wszelkich zarzutów.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Zwyczaj seppuku był praktykowany w Japonii od roku 1170 n.e. Seppuku było wolą samuraja, by oczyścić się z błędnych zarzutów i udowodnić swą niewinność, było także spełniane na rozkaz cesarza i było karą niehańbiącą, a nawet zmywającą wszelką hańbę. Ta forma seppuku przestała istnieć od czasu przewrotu, tj. od roku 1868.
Seppuku z czasem stało się formą protestu przeciwko rozkazom zwierzchników, wyrazem nieutulonego żalu, najdogodniejszym sposobem zmazania doznanej obelgi. Forma ta praktykowana była jeszcze na początku XX wieku. Jako wyraz żalu po śmierci cesarza Mutsuhito popełnił seppuku słynny zdobywca Port Artur, generał Maresuke Nogi. W roku 1925 zastosowano seppuku jako protest przeciwko zagranicznej polityce rządu.
Ostatnim głośnym przypadkiem seppuku w Japonii było samobójstwo pisarza Yukio Mishimy w 1970r., będące wyrazem protestu przeciw zmianom, jakie zaszły w Japonii po II wojnie światowej.
Niepoprawna nazwa seppuku Harakiri została upowszechniona prawdopodobnie przez amerykańskich żołnierzy stacjonujących na archipelagu japońskim. Wynika z błędnego odczytania japońskich znaków seppuku. W słownikach języka japońskiego 'hara' znaczy brzuch, 'kiri' to rzeczownik odczasownikowy - cięcie. W Japonii słowo harakiri jest praktycznie nieużywane i uznawane za wulgarne choć jest rozumiane przez większość Japończyków. Użycie słowa harakiri traktowane jest jednak jako faux pas.
[edytuj] Wykonanie seppuku
Seppuku było zawsze przywilejem wyższych klas. Dokonywane bywało bardzo uroczyście, w odświętnych szatach, często w obecności zaproszonych gości, prawie zawsze w obecności kaishaku - sekundanta. Prawie, gdyż na polu walki bywało różnie. Polegało na rozcięciu sobie w pozycji klęczącej brzucha. Aby przygotować się do śmierci wojownik pisze wiersz śmierci. Pierwsze cięcie wykonywano zawsze poziomo, z lewej strony na prawą. Jeżeli siły pozwoliły, to po nim następowało drugie, pionowe. Mogło ono być przedłużeniem pierwszego lub zaczynać się w jego środku i biec w górę, w stronę krtani. Wykorzystywano do tego celu specjalny sztylet. Kaishaku najczęściej był towarzyszem broni samuraja popełniającego seppuku, jego przyjacielem lub nawet wasalem. Miał on ściąć mieczem głowę samobójcy, aby skrócić jego męki. Cięcie kaishaku musiało być wykonane bardzo precyzyjnie, tak aby głowa pozostała przytwierdzona do ciała fragmentem skóry i by nie potoczyła się po ziemi.
[edytuj] Znane osoby, które popełniły seppuku
- Maresuke Nogi
- Minamoto-no Yoshitsune
- Oda Nobunaga
- Saigō Takamori
- Shibata Katsuie
- Yamanami Keisuke
- Yukio Mishima
[edytuj] Źródła
- Nitobe Inazō - Bushido - dusza Japonii
- O.Ratti, A.Westbrook - Sekrety Samurajów
