Smortawa
Z Wikipedii
Smortawa rzeka o dł. ok. 40 km, prawy dopływ Odry, do której uchodzi w okolicy Jelcza. Niewielkie dopływy: Śmieszka, Pijawka.
Niewielka rzeczka mająca źródła w okolicach Świerczowa na Równinie Opolskiej. Płynie przez Bory Stobrawskie, niemal cały odcinek wśród lasów: koło Książkowic, przez Barucice, koło Dobrzynia, przysiółka Leśna Woda. Na tym odcinku rzeczka jest stosunkowo wąska, ma od 2 do kilku metrów szerokości.
Na Ziemi Brzeskiej w okolicach Dobrzynia rzeczka płynie prawą krawędzią Pradoliny Wrocławskiej zajmując starorzecza Odry. Krawędź doliny i starorzecze wyraźnie widać w okolicy przysiółka Leśna Woda i wsi Bystrzycy. Między Dobrzyniem a Leśną Wodą wzdłuż rzeczki prowadzi przepiękna asfaltowa droga. Jest to jeden z najpiękniejszych zakątków Ziemi Brzeskiej, który można poznać nie wysiadając z samochodu. Przy tej alei rosną dwa okazałe dęby - pomniki przyrody. Koło Leśnej Wody wykorzystuje starorzecze Odry (płynąć prawą krawędzią Pradoliny). Za przysiółkiem tworzy szeroki i długi aż do Bystrzycy zalew. Jego brzegi są wykorzystywane masowo przez wędkarzy i letników na pikniki.
W Bystrzycy nad zalewem znajdują się małe ośrodki wypoczynkowe z domkami kempingowymi. W przeszłości rzeczka spławna, obecnie dolny bieg wykorzystywany przez kajakarzy na spływy.