Stała dysocjacji
Z Wikipedii
Stała dysocjacji (obecnie często zwana po prostu stałą jonizacji) to stała równowagi reakcji dysocjacji czyli rozpadu związków chemicznych na poszczególne jony, pod wpływem rozpuszczalnika, lub pod wpływem np. działania silnego pola elektrycznego.
Przykładowo dla kwasu HA, ulegającemu reakcji dysocjacji w wodzie:
stała dysocjacji ma postać
![K_{a}=\frac{[H_{3}O^{+}][A^{-}]}{[HA]}](../../../../math/c/d/7/cd7e5b3d5625b84a03d726c13e522e8a.png)
Dla zasady B, ulegającej reakcji :
stała dysocjacji ma postać
![K_{b}=\frac{[BH^{+}][OH^{-}]}{[B]}](../../../../math/0/c/4/0c44af20bcadb85a2bd5b087b316d184.png)
W obu przypadkach zostało pominięte stężenie wody, gdyż w warunkach reakcji jest ono prawie stałe i jest wliczone w wartość stałej dysocjacji.
Zamiast stałej dysocjacji można podać wartość pKa lub pKb, które są miarą mocy odpowiednio kwasu i zasady.
Dla każdego kwasu i zasady można podać tzw. sprzężoną zasadę czy sprzężony kwas (sprzężone pary kwas-zasada), np. dla słabego kwasu octowego CH3COOH sprzężoną zasadą jest anion octanowy CH3COO-; dla słabej zasady amonowej NH3 (lub w formie uwodnionej NH4OH) kwasem sprzężonym jest kation amonowy NH4+.
Dla wody (i dla każdego rozpuszczalnika ulegającego autodysocjacji) cząsteczki H2O pełnią rolę zarówno kwasu jak i zasady.
Stałe dysocjacji dla sprzężonej pary kwas-zasada spełniają równanie:
oraz pKa + pKb = pKw
Stała dysocjacji sprzężonego kwasu lub zasady jest jednocześnie równa tzw. stałej hydrolizy odpowiedniej soli, np. Ka dla NH4+ jest równe stałej hydrolizy NH4Cl.
