Z Wikipedii
Stokłosa żytnia, s. kostrzeba (Bromus secalinus L.) – gatunek rośliny jednorocznej (czasami dwuletniej) z rodziny wiechlinowatych. Archeofit. Jest dość pospolity na terenie Polski, głównie jako chwast w zbożach ozimych.
[edytuj] Charakterystyka
- Łodyga
- Źdźbła o wysokości do 120 cm.
- Kwiaty
- Zebrane w prostą, rozpierzchłą wiechę o długości 15–20 cm. Wiecha dość często jest jednostronna, a po przekwitnięciu zwisająca. Ma ona wydłużone gałązki z kilkoma kłoskami. Zielone, obłego kształtu kłoski mają długość 15–20 mm i składają się u różnych odmian stokłosy z 5–17 kwiatków. Ich ość rozpada się dość późno. Plewa dolna ma 3–7 nerwów, górna 5–9. Plewki w kwiatach mają długość 6,5–9 mm, a ich ość do 8 mm. Plewki dolne są na grzbiecie zaokrąglone i w okresie owocowania mają zwinięte brzegi. Plewka górna o długości mniej więcej równej długości plewki dolnej. Pylniki o długości 1–2 mm są zamknięte (klejstogamia). Roślina samopylna.
- Owoc
- Dość gruby ziarniak, o podwiniętych brzegach z rowkami na grzbietowej stronie.
- Biotop, wymagania
- Jest chwastem segetalnym występującym w pszenicy i życie na wilgotnych glebach. Poza tym występuje na przydrożach, ugorach, rowach. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O. Centauretalia -cyanii, Ass. Vicietum tetraspermae, Ass. Consolido-Brometum[1].
[edytuj] Zagrożenia
Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski pośród gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia V)[2].
[edytuj] Ciekawostki
- Jest chwastem zbóż znanym już z okresu neolitu. Miejscami była też uprawiana jako zboże.
- Przed rozpowszechnieniem się metod chemicznego zwalczania chwastów w zbożach nasiona stokłosy żytniej miały dość znaczny udział w plonach i spożywane były razem ze zbożami, zwłaszcza w czasach prehistorycznych, gdy nie oczyszczano tak dokładnie ziarna.
- W okresach wielkiego głodu z ziarna stokłosy zbieranego na ugorach, przydrożach i w rowach sporządzano zacierkę, kaszę i wypiekano trochę gorzki, ale jadalny chleb.
Przypisy
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
[edytuj] Bibliografia
- Mała Encyklopedia Rolnicza, PWRiL, Warszawa, 1964.
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
- [1]
Galeria zdjęć i grafik.gif/240px-Horizontal_rule_line_(black-blue).gif){kind=small}
