Straż Praw
Z Wikipedii
Straż Praw - rząd w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, ustanowiony przez Konstytucję 3 Maja.
W skład wchodzili ustawowo:
- król (jako przewodniczący),
- prymas (jako głowa duchowieństwa i przewodniczący KEN),
- pięciu ministrów: Pieczęci (kanclerz), Pieczęci do spraw zagranicznych (drugi kanclerz), policji (marszałek), wojny (hetman) i skarbu (podskarbi)
Oraz dodatkowo mogli w skład wchodzić:
- marszałek Sejmu (bez prawa głosu),
- dwóch sekretarzy
- pełnoletni następca tronu (bez prawa głosu).
Straż Praw była najwyższą władzą wykonawczą, kierowała administracją, podlegały jej 4 komisje wielkie(kolegialnie zorganizowane ministerstwa) wspólne dla Korony i Litwy (policji, Edukacji Narodowej, wojska i Komisji Skarbowej Rzeczypospolitej Obojga Narodów). Król nie mógł sam wydawać praw - potrzebował do tego podpisu jednego z ministrów. Straż praw miała przede wszystkim władzę kontrolną, analizowała raporty przesyłane jej z innych instytucji centralnych i lokalnych, ale także z sądów.
Ministrowie mogli być pociągnięci do odpowiedzialności przez Sejm. Minister pieczeci miał własny aparat administracji, reszta ministrów korzystała z pomocy Komisji Wielkich. Minister pieczęci pełnił funkcję ministra sprawiedliwości.
