Synagoga w Gorzowie Wielkopolskim
Z Wikipedii
Synagoga w Gorzowie Wielkopolskim | |
Data budowy | 1853-1854 |
Data zburzenia | 9 na 10 listopada 1938 |
Tradycja | reformowana |
Architekt | Tietza |
Budulec | murowana |
Obecnie | nie istnieje |
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Synagoga w Gorzowie Wielkopolskim - nieistniejąca synagoga znajdująca się w Gorzowie Wielkopolskim, przy dzisiejszej ulicy Łazienki, dawnej Baderstrasse.
Synagoga została zbudowana w latach 1853-1854 na miejscu starej synagogi, według projektu architekta Tietza. Podczas nocy kryształowej z 9 na 10 listopada 1938 roku, bojówki hitlerowskie spaliły synagogę. Po zakończeniu II wojny światowej rozebrano jej ruiny. W latach 70. na jej miejscu wzniesiono blok mieszkalny.
Murowany z cegły budynek synagogi wzniesiono na planie prostokąta, w stylu neoromańskim. W narożnikach znajdowały się sterczyny, zwieńczone iglicami z gwiazdą Dawida. Swoim wystrojem zewnętrznym nawiązywała do średniowiecznego budownictwa warownego.
Wewnątrz w zachodniej części znajdował się przedsionek, z którego wchodziło się do głównej sali modlitewnej, którą z trzech stron otaczały galerie dla kobiet. Wąskie i wysokie okna były ozdobione motywami talmudycznymi, na ścianach znajdowały się cytaty z Talmudu. W centralnym miejscu znajdowała się metalowa bima, za którą w szafie ołtarzowej przechowywano zwoje z Torą. Podłogę pokrywała terakotowa, bogato zdobiona posadzka[1].
[edytuj] Ciekawostki
- świątynię wzniesiono za sumę 30 tys. marek,
- synagoga posiadała 150 miejsc dla mężczyzn i 135 dla kobiet,
- Christa Wolf opisała pożar synagogi w 1938 r. w powieści Wzorce dzieciństwa (Kindheitsmuster)[2].
Przypisy
- ↑ Artur Brynker, Dariusz Barański [red.], Kronika Wieku. Landsberg 1900 - 2000 Gorzów, Gorzów Wielkopolski 2002, ISBN 82-88784-85-4, s. 41.
- ↑ Christa Wolf, Wzorce dzieciństwa, Czytelnik 1981.