Synagoga w Wielkich Oczach
Z Wikipedii
Synagoga w Wielkich Oczach | |
Data budowy | 1910 |
Data zniszczenia | I wojna światowa, II wojna światowa |
Tradycja | ortodoksyjna |
Budulec | murowana |
Obecnie | opuszczona |
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Synagoga w Wielkich Oczach - synagoga znajdująca się w Wielkich Oczach, przy drodze prowadzącej z Radymna do Lubaczowa, przed jej wlotem do rynku.
[edytuj] Historia
Synagoga została zbudowana w 1910 roku. Podczas I wojny światowej w 1915 roku synagoga została zniszczona. Wkrótce gmina żydowska przystąpiła do działań mających na celu odbudowę budynku. W 1917 roku Jan Sas Zubrzycki sporządził projekt synagogi.
W 1927 roku dzięki finansowej pomocy amerykańskich Żydów, pochodzących z Wielkich Oczów oraz Eliahu Gottfrieda synagoga została odbudowana. Podczas II wojny światowej hitlerowcy doszczętnie zdewastowali synagogę. Po zakończeniu wojny przez wiele lat stała opuszczona i niszczała.
W Latach 60. XX wieku w budynku ulokowano magazyn, biuro, skład mebli oraz punkt skupu jaj miejscowej Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska. Wówczas synagogę wyremontowano, w przedsionku oraz przyległych pomieszczeniach wykonano nową posadzkę, wstawiono nowe drzwi wejściowe, wykonano nadtynkową instalację elektryczną, ale również doprowadzono do zniczenia pozostałości jej cennego wyposażenia. Od początku lat 90. XX wieku stoi opuszczona i powoli popada w ruinę.
W 1999 roku władze Gminy Wielkie Oczy dokonały prowizorycznego zabezpieczenia pokrycia dachu w miejsce zerwanych arkuszy blachy. Obecnie planuje się przeprowadzenia kapitalnego remontu synagogi.
[edytuj] Architektura
Murowany z cegły budynek synagogi wzniesiono na planie prostokąta. W zachodniej części budynku znajduje się mały przedsionek, trzy pomieszczenia oraz klatka schodowa prowadząca na znajdujący się na piętrze babiniec. We wschodniej części znajduje się obszerna, obniżona w stosunku do ulicy główna sala modlitewna.
W sali głównej, w górnej części ściany zachodniej znajduje się sześć arkadowych otworów, przez które kobiety mogły śledzić przebieg nabożeństwa. W dolnej częsci po obu stronach drzwi wejściowych znajdują się po dwie płytkie nisze zamknięte półkoliście. Dolną partię ścian obiega niska boazeria z pionowo ustawionych desek. Całość oświetla dziewięć półokrągle zakończonych okien.