System monetarny w cesarstwie rzymskim
Z Wikipedii
System monetarny w cesarstwie rzymskim
Panowanie Oktawiana
- aureus - moneta złota, 7,85 g.
- denar - moneta srebrna 3,8 g (25 denarów = 1 aureus)
- quinarius - moneta srebrna 2 g ( 2 quinariusy = 1 denar)
- sestertius - moneta brązowa 25-30 g ( 2 sestertiusy = 1 quinarius)
- dupondius - moneta brązowa 12 g ( 2 dupondiusy = 1 sestertius)
- as - moneta miedziana 11 g (2 asy = 1 dupondius)
- semis - moneta brązowa 3-4 g (2 semisy = 1 as)
- quadrans - moneta miedziana 3 g (4 quadransy = 1 as)
Podstawową jednostką był as, złoty aureus liczył 26*16=416 asów. Armia rzymska za Oktawiana liczyła w czasie pokoju 150000 żołnierzy. Legionista dostawał 228 denarów na rok, czyli 34,2 mln denarów rocznie kosztowało utrzymanie armii rzymskiej (1368000 aureusów, czyli 10,74 tony złota).
Reforma monetarna II-III wiek
Wprowadzono jednostkę monetarną antoninian (antoninianus) - drobną monetę srebrną, później brązową i miedzianą. W III wieku legionista otrzymywał 10-15 antoninianów dziennie. Przykładowe ceny
- zdrowy niewolnik - 800-1200 antoninianów
- koń - 250 antoninianów
- osioł - 145 antoninianów
- prosty miecz rzymski - 60 antoninianów
- buty - 12 antoninianów
- wino (1 pinta) - 4 antoniniany
- półkilowy bochenek chleba - 1 antoninianus
- lampa oliwna - 1 antoninianus
- złoty pierścień - 122 antoniniany
- mała łódź rybacka - 186 antoninianów
Początkowo bicie monet brązowych było przywilejem senatu (oznaczenie S.C.), a monet złotych i srebrnych przywilejem władcy. Później wszystkie monety były bite przez władcę.